1,2 miljard euro voor versterken leer- en ontwikkelcultuur

Door zich te blijven ontwikkelen halen mensen meer plezier en voldoening uit hun werk. 

Om de Nederlandse arbeidsmarkt toekomstbestendig te maken is inzet op leren en ontwikkelen voor volwassenen van groot belang. Ook helpt het mensen bij het behouden van en verder groeien in hun baan, of juist op weg naar een nieuwe baan. Om leren en ontwikkelen tijdens de loopbaan te stimuleren en de leercultuur op de werkvloer te bevorderen, maakt het kabinet 1,2 miljard euro vrij. Dit schreven de ministers Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en Wiersma voor Primair en Voortgezet Onderwijs (PVO) onlangs – mede namens ministers Dijkgraaf (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) – in een brief aan de Tweede Kamer.

Werk, en daarmee de arbeidsmarkt, verandert snel. De tijd waarin we allemaal 30 jaar voor dezelfde werkgever werkten, ligt achter ons. Werkenden, werkgevers en opleiders spelen een cruciale rol in het kunnen omgaan met veranderingen in het werk. Om mensen wendbaar te houden op de arbeidsmarkt is een leven lang ontwikkelen (LLO) van groot belang. Voor werknemers biedt LLO voordelen, zoals: persoonlijke groei, meer plezier op het werk, waardering en flexibiliteit op de arbeidsmarkt. Voor werkgevers draagt het bij aan het vinden van gekwalificeerd personeel, het behoud van zittende medewerkers en het verhogen van de productiviteit. De SER ziet goed werkgeverschap dan ook als een kansrijke aanpak voor knelpunten op de arbeidsmarkt. Ook is een sterke leer- en ontwikkelcultuur van belang om het hoofd te kunnen bieden aan maatschappelijke uitdagingen van nu en in de toekomst, waaronder krapte op de arbeidsmarkt, de energietransitie en vergrijzing.

Ondanks het belang van leren en ontwikkelen, daalde de cursusdeelname van volwassenen tussen 2017 en 2020 van 54% naar 51%. En ook het informele leren (leren op – en van – het werk) stagneerde. Daarbij valt op dat met name praktisch geschoolden minder vaak deelnemen aan leer- of ontwikkeltrajecten. Ook zien we dat mkb-bedrijven minder vaak ruimte hebben om uitgebreide leer- en ontwikkeltrajecten aan te bieden.

Om bij te dragen aan het aanpakken van deze uitdagingen maakt het kabinet 1,2 miljard euro extra vrij. Daarvan gaat er 500 miljoen euro (over vier jaar) naar een speciaal potje binnen het STAP-budget voor mensen met maximaal een MBO 4-diploma. Vanuit het Nationaal Groeifonds (NGF) wordt 392 miljoen euro (deels voorwaardelijk) geïnvesteerd in het ontwikkelen van scholingsaanbod gericht op de energietransitie. Verder wordt uit het NGF voorwaardelijk 210 miljoen euro vrijgemaakt voor betere aansluiting tussen het beroepsonderwijs en het MKB. Ook gaat er 50,5 miljoen euro naar taal- en beroepsvaardigheden voor laaggeletterden, deels voorwaardelijk en uit het NGF. Specifiek voor het verhogen van de basisvaardigheden taal, rekenen en digitale vaardigheden wordt er vanaf 2023 structureel 15 miljoen euro geïnvesteerd in de aanpak van laaggeletterdheid. Hiermee krijgen gemeenten meer mogelijkheden om dit aan te pakken.