Achtergrond: wat is Culturele Democratie?

21 september 2022

Wat behelst het begrip culturele democratie precies en wat betekent dit voor sommige opvattingen over kunst en cultuur? 

Het staat in een publicatie van het LKCA, ontdek deze hier.

In zijn inleiding verkent  Johan Kolsteeg de contouren van het begrip culturele democratie. Hij beschrijft de verschuiving van een normatief naar een subjectief smaak- en kwaliteitsoordeel. In een culturele democratie heeft iedereen recht op individuele betekenisgeving en staat vreedzaam omgaan met verschillen voorop.

Gemeenschap
Als alles subjectief is, wat verbindt ons dan nog? Thijs Lijster gaat daar in zijn bijdrage naar op zoek en komt uit op het begrip ‘gemeenzin’. Met dit ‘zintuig’ kunnen we ons de gemeenschap voorstellen (verbeelden) en blijft deze zich ontwikkelen.

Internationale voorbeelden
Wat betekent culturele democratie voor het cultuurbeleid? Toine Minnaert beschrijft ontwikkelingen en discussies in het Verenigd Koninkrijk en Denemarken en put uit deze voorbeelden lessen voor Nederland. Hij benadrukt onder meer het belang van decentraal cultuurbeleid.

Kunstonderwijs
Barend van Heusden doordenkt in zijn bijdrage wat culturele democratie betekent voor het kunstonderwijs. Dit draait niet langer om het inwijden van leerlingen in de canon, maar om hen inzicht te geven in hoe kunst als proces werkt en helpt bij het begrijpen van onszelf, anderen en de wereld.

Kunst- & filosofielab
In een tweegesprek gaan Nathalie Beekman en Fianne Konings nader in op hoe Sparklab, een kunst- & filosofielab van een Groningse multiculturele basisschool, een bijdrage kan leveren aan een democratische gemeenschap. In dit lab kunnen leerlingen hun eigen stem ontdekken, met ruimte voor verschillen, ambiguïteit en multiperspectiviteit.

Proeftuinen
Tussen de artikelen staan intermezzo’s met de eerste resultaten uit de proeftuin ‘Nieuw publiek, een experiment met culturele democratie’ in de drie noordelijke provincies. Theaterorganisaties onderzochten daarin de relatie tussen het culturele aanbod en de culturele leefwereld van mensen.