Achtergrond: ‘zet eindelijk koers naar toekomst voor jongeren’

• Ontdek hier direct het rapport
• Lees hier wat het SCP erover te melden heeft

In de verkenning staat de vraag centraal hoe Nederland koers kan houden op een manier die aansluit bij de wensen en zorgen van jongeren. Volgens Lotte Prins, voorzitter van het SER Jongerenplatform, is het bijzonder dat “de keuzes die vandaag worden gemaakt over de toekomst van Nederland” in deze verkenning worden bekeken door de ogen van jongeren zelf.

In totaal delen 23 jongeren hun ervaringen en inzichten over uiteenlopende thema’s zoals wonen, werk, ondernemen, gezinsvorming, onderwijs en klimaat. Ze vertellen over de obstakels die ze tegenkomen en hoe eerdere beleidskeuzes ertoe hebben geleid dat hun positie vaak kwetsbaar is geworden. Ondanks die uitdagingen tonen jongeren veerkracht en betrokkenheid; ze willen actief bijdragen aan een samenleving die eerlijk, duurzaam en gericht op brede welvaart is. Tegelijkertijd merken ze dat hun kansen nog te vaak afhangen van omstandigheden buiten henzelf – zoals hun netwerk, gezinssituatie of veranderlijk beleid. Daardoor ervaren velen minder zelfstandigheid en zekerheid, wat hun vertrouwen in de toekomst onder druk zet – met gevolgen voor henzelf én komende generaties.

Tijd voor koersvast beleid

Een stevig toekomstperspectief voor jongeren is essentieel voor de weerbaarheid van de hele samenleving. Wanneer jongeren klem komen te zitten, raakt dat ook het verdienvermogen en de sociale stabiliteit van Nederland. Het SER Jongerenplatform pleit daarom voor beleid dat minder afhankelijk is van toevalsfactoren als afkomst of netwerk. Dat betekent: het versterken van sociale verbanden, het herstellen van evenwicht op de woningmarkt en het creëren van perspectief voor jongeren zonder eigen vermogen. Drempels zoals ongelijke toegang tot netwerken, verschillen in ouderlijk opleidingsniveau, zorgtaken of gezondheidsproblemen mogen niet langer bepalend zijn voor iemands kansen. Volgens Prins is er behoefte aan rust en consistentie in beleid: alleen met een lange-termijnvisie kan Nederland weer koers houden.

Sociale en culturele druk

Het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) onderschrijft de signalen uit de verkenning en ziet dat de sociale druk op jongeren verder toeneemt. Uit vandaag gepubliceerde SCP-rapporten blijkt dat jongeren zich steeds vaker onzeker voelen in een samenleving die succes vooral neerzet als individuele verdienste. Zowel het SCP als het SER Jongerenplatform benadrukken dat samenwerking met jongeren cruciaal is om beleid te maken dat hun welbevinden versterkt en hen beter toerust voor de uitdagingen van nu en de toekomst.