CPB
CPB analyse: Budgettaire en economische effecten van het hoofdlijnenakkoord 2025-2028
22 mei 2024
Doorrekening akkoord PVV, VVD, NSC en BBB.
Het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB verbetert het overheidssaldo en de overheidsschuld in 2028 ten opzichte van de situatie met ongewijzigd beleid (‘het basispad’). De koopkracht van huishoudens stijgt in doorsnee met 0,2% per jaar ten opzichte van het basispad. Dat blijkt uit de analyse van de budgettaire en economische effecten van het akkoord die het Centraal Planbureau (CPB) heeft gepubliceerd.
De overheidsuitgaven dalen ten opzichte van het basispad door ombuigingen op ontwikkelingssamenwerking, klimaat en milieu, onderwijs en openbaar bestuur. Daar staan intensiveringen in zorg en defensie tegenover. De lastendruk blijft nagenoeg gelijk ten opzichte van het basispad. Het EMU-saldo verbetert in 2028 met 0,6% bbp tot -2,7% bbp. Daarmee ligt het saldo onder de grens van 3% bbp van het Stabiliteits- en Groeipact. Dat geldt niet voor alle tussenliggende jaren, want het geraamde tekort in 2026 bedraagt 3,3% bbp.
De schuld van de overheid stijgt gedurende de kabinetsperiode tot 51,8% bbp in 2028 en dat is een verlaging ten opzichte van de overheidsschuld in het basispad. In de beginjaren van de kabinetsperiode ligt de overheidsschuld echter hoger dan in het basispad.
Huishoudens zien hun koopkracht in doorsnee stijgen de komende vier jaar met 0,8% per jaar. Dat is 0,2%-punt hoger dan in het basispad. Het aantal personen in armoede daalt door het hoofdlijnenakkoord met 0,7% in 2028 tot 4,7% van de bevolking. Onder kinderen daalt de armoede met 0,6% tot 5,3% in hetzelfde jaar.
De Tweede Kamer verzocht vorige week het CPB om een doorrekening van het hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB Gevraagd is om doorrekening van de ex-ante budgettaire effecten te ontvangen v00r het debat over het eindverslag van de informateurs, dat is gepland op woensdag 22 mei, en een ex-post doorrekening te ontvangen v00r het debat over de regeringsverklaring. In de vandaag gepresenteerde doorrekening zijn zowel de ex ante (budgettaire) effecten als de ex post (economische) effecten meegenomen.
Verscheidende maatregelen uit dit akkoord moeten nog nader worden uitgewerkt. Vanwege het ontbreken van informatie heeft het CPB aannames moeten doen om een doorrekening te kunnen maken. Indien een nieuw kabinet kiest voor een andere uitwerking dan in deze analyse is verondersteld, kunnen de effecten afwijken van de gepresenteerde cijfers.
Klik hier om de CPB-analyse te downloaden.