Cultuurconnectie
Cultuurbeoefening in kaart
23 oktober 2025
Nieuw onderzoek van Cultuurconnectie toont toenemende afstand tussen maatschappelijke waarde en financiële werkelijkheid.
Onze culturele basis wankelt: helft van aanbieders schrijft rode cijfers terwijl bereik en impact groot zijn. De cijfers laten een harde werkelijkheid zien. Bijna de helft van de centra voor de kunsten en andere aanbieders van cultuurbeoefening heeft een negatief financieel resultaat, terwijl het bereik en de impact juist doordringen tot in de uithoeken van het land.
Muziek, dans, theater en beeldende kunst houden scholen, buurten en zorginstellingen levendig, maar de financiële basis kraakt. Dit blijkt uit het onderzoek Cultuurbeoefening in kaart van branchevereniging Cultuurconnectie.
Naast het aanbod in de vrije tijd bereiken de organisaties ruim 3600 basisscholen, 74% van het speciaal onderwijs en wordt er intensief samen gewerkt op het sociaal domein. Daarnaast wordt met aanbod voor ouderen, nieuwkomers en mensen die kampen met eenzaamheid grote impact gemaakt. Toch drijft de sector vooral op kleine organisaties, vierjarige subsidies en persoonlijke toewijding. Om de toegankelijkheid te waarborgen wordt er veel gedaan tegen zo laag mogelijke kosten. Gemiddeld komt 69% van de inkomsten uit subsidies, die met het ravijnjaar in zicht ernstig onder druk komen te staan.
Kleine organisaties houden de boel draaiende
“Cultuurbeoefening is geen luxe maar een maatschappelijke noodzaak,” zegt Ryan Emmen, directeur van Cultuurconnectie. De druk op personeel is groot. De sector leunt op de tomeloze inzet van kleine organisaties, parttime docenten en vrijwilligers, en het ziekteverzuim ligt bovengemiddeld hoog. “Ze weten een groot publiek te bereiken en daar flinke impact te maken, maar door achterblijvende indexaties moeten steeds meer organisaties hun aanbod terugschroeven. Gemeenten en landelijke politiek moeten beseffen dat de culturele infrastructuur niet vanzelf overeind blijft.”
Toegankelijkheid borgen
Om de impact te kunnen bestendigen is stabiliteit nodig in beleid en begroting. Gemeenten spelen daarin een sleutelrol, maar het verdient landelijke zekerheid. Cultuurbeoefening hoort een basisvoorziening te zijn, toegankelijk voor iedereen. Cultuurconnectie roept het nieuwe kabinet en gemeenten op om cultuurbeoefening structureel te verankeren. Alleen dan kan de maatschappelijke waarde van cultuurbeoefening, van welzijn tot inclusie, behouden blijven. “Zonder structurele investering verliezen we niet alleen voorzieningen, maar ook verbinding en veerkracht in onze samenleving.” aldus Emmen.
De volledige resultaten van het onderzoek Cultuurbeoefening in kaart en aanvullende cijfers over de sector lees je hier.