De EU heeft de komende jaren een budget van 1 824,3 miljard euro beschikbaar

23 juli 2020

Op 21 juli stemden de EU-leiders in met een alomvattend pakket van 1 824,3 miljard euro, dat het meerjarig financieel kader (multiannual financial framework – MFF) combineert met een buitengewone herstelinspanning in het kader van het Next Generation EU (NGEU) -instrument voor de financieringsperiode 2021-2027.

Het pakket van 1,8 miljard bestaat uit twee grote delen:

  • Het nieuwe meerjarig financieel kader (Multiannual Financial Framework – MFF) voor 2021-2027 van 1 074,3 miljard euro.
  • De volgende generatie EU met een omvang van 750 miljard euro zal het belangrijkste instrument zijn voor de uitvoering van het herstelpakket om de sociaaleconomische gevolgen van de COVID-19-pandemie aan te pakken.

 Het MMF heeft betrekking op de volgende uitgaventerreinen:

  • interne markt, innovatie en digitaal
  • cohesie, veerkracht en waarden (inclusief cultuur)
  • natuurlijke hulpbronnen en het milieu
  • migratie en grensbeheer
  • veiligheid en verdediging
  • 'de buurt' en 'de wereld'
  • Europees openbaar bestuur

De volgende generatie EU zal de Unie de nodige middelen verschaffen om de uitdagingen van de COVID-19-pandemie aan te pakken. In het kader van de overeenkomst zal de Commissie tot 750 miljard euro op de markten kunnen lenen. Deze middelen kunnen worden gebruikt voor back-to-back leningen en voor uitgaven die via de MFF-programma's worden gekanaliseerd. Op de financiële markten aangetrokken kapitaal wordt in 2058 terugbetaald.

De onder de NGEU beschikbare bedragen worden toegewezen aan zeven afzonderlijke programma's met de volgende bedragen:

  1. Herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF) voor landen en sectoren die het zwaarst door de crisis zijn getroffen (op basis van criteria zoals de levensstandaard, omvang en werkloosheid van de lidstaten): 672,5 miljard euro, waarvan leningen 360 miljard EUR, de overige  312,5 miljard euro is subsidie, waarvan 70% is voorzien voor 2021 en 2022, 30% voor 2023
  2. ReactEU: 47,5 miljard euro. Dit fonds zal de lidstaten uitzonderlijke extra middelen verstrekken om te worden gebruikt om de economie en banen in de zwaarst getroffen regio's te versterken en een groen, digitaal en veerkrachtig herstel voor te bereiden.
  3. Horizon Europa: 5 miljard euro
  4. InvestEU: 5,6 miljard euro
  5. Plattelandsontwikkeling: 7,5 miljard euro
  6. Just Transition Fund (JTF): 10 miljard euro
  7. RescEU: 1,9 miljard euro

Wat zit er in voor cultuur?
In het toekomstige MFF is het Creative Europe  programma gehandhaafd met een budget van 1.642 miljard euro voor een periode van zeven jaar. Het komt overeen met het oorspronkelijke voorstel van de Commissie.

Het programma valt onder de noemer cohesie, veerkracht en waarden. Deze rubriek omvat ook de structuurfondsen, die de lidstaten in staat stellen maatregelen te nemen om de economische achteruitgang aan te pakken.

De Raad heeft op 22 juli de rol van cultuur en toerisme bij economische ontwikkeling, sociale integratie en sociale innovatie onderschreven. Dit betekent dat lidstaten meer kunnen investeren in deze twee sectoren, die zwaar zijn getroffen door de pandemie.

Onder de noemers ‘single market’, ‘innovatie’ en ‘digitaal’ zal het Horizon-programma een specifieke cluster voor cultuur bevatten. Dit programma ondersteunt initiatieven op het gebied van innovatie en onderzoek.

Andere financieringsmogelijkheden zijn programma's als ErasmusPlus voor vaardigheden en opleiding, en digitale vaardigheden, DigitalEurope, InvestEU, Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, Europees Sociaal Fonds.

De Commissie streeft naar in totaal 1,5% van de EU-begroting ter ondersteuning van de culturele en creatieve sectoren (opmerking: de CCS vertegenwoordigt 4% van het EU-bbp). Gestimuleerd door het NextGeneration EU-pakket en met name het ReactEU-fonds, zou dit de lidstaten moeten stimuleren om specifieke steun te verlenen aan de nationale cultuursectoren.