Diversiteit & Inclusie: waarden voor een nieuwe taal, een handreiking

11 maart 2021

Woensdag 10 maart 2021 presenteerde Mounir Samuel de handreiking "Waarden voor inclusief taalgebruik in de cultuur".

  • Download hier de handreiking.
  • Meld je hier aan voor een masterclass op 7 april.

Met het toepassen van de waarden voor inclusief taalgebruik is het mogelijk een open en gelijkwaardig speelveld te creëren voor iedereen. 

Woorden hebben een bepaalde waarde en brengen een lading met zich mee, dat kan met de tijd veranderen. Het gaat er bij inclusief taalgebruik om dat je je bewust bent van de impact van woorden. Inclusief taalgebruik is een continu empathisch proces dat we samen bepalen. Hoe? Door te luisteren, gesprekken te voeren en samen na te denken over woordgebruik, en die waar mogelijk aan te passen. Op die manier gaat ook Mounir Samuel (o.a. politicoloog, auteur, theatermaker en adviseur diversvaardigheid), die de handreiking Waarden voor een nieuwe taal in opdracht van de Code Diversiteit & Inclusie voor de cultuursector schrijft, te werk.

Heeft de sector een set nieuwe waarden nodig?
Samuel merkt dat in de afgelopen jaren de roep om diversiteit en inclusie in de samenleving sterk is gegroeid. Veel kunst- en cultuurinstellingen proberen aan die luide roep gehoor te geven. Samuel ziet dat de sector bewuster kijkt naar het doelgroepenbeleid, anders programmeert, cureert en, samenwerkt met zelforganisaties, zoals The Black Archives. Daarnaast zorgen culturele organisaties steeds meer naar een divers en intersectioneel personeelsbestand. Tegelijk blijven de uitdagingen groot volgens Samuel. ‘Taal is een sleutel en startpunt om een inclusievere, veiligere en gelijkwaardiger speelveld te creëren om van daaruit anders te maken, creëren, cureren en samen te werken.’

Voor wie is de handreiking echt een must-read?
Feitelijk voor iedereen die in het maatschappelijk leven opereert, zegt Samuel. ‘Maar specifiek voor medewerkers van kunst- en cultuurinstellingen die werken op het terrein van HR, programmering, communicatie & pr en expositie-ontwikkeling.’

Hoe kunnen organisaties de handreiking benutten?
‘Het is een blueprint voor alle interne en externe communicatie, een tool om alle uitingen aan te toetsen.’ ‘Van museumbordjes tot panelgesprekken,’ zijn de voorbeelden die Samuel benoemt. ‘De handreiking is geschikt voor onderlinge gesprekken om zo een inclusievere en veiligere werkomgeving te creëren.

Wat gaat deze handreiking de organisaties brengen?
‘De waarden zijn concreet en toepasbaar en dienen als richtlijn om daadwerkelijk anders met elkaar te interacteren.’ Samuel vervolgt dat de waarden bijdragen aan het noodzakelijk gesprek dat op een dieper niveau wordt gevoerd en zo een groot deel van de semantische discussie wordt beslecht. ‘Het gebruik van deze waarden en nieuwe taal zorgt voor een omgeving die iedere deelnemer erkent, op gelijke voet zet en de taal dekoloniseert. Veel personen zullen zich een stuk veiliger voelen en daarmee wordt de kunst- en cultuursector een koploper in dit proces van maatschappelijke verandering.’

Taal en waarden zijn onderhevig aan tijd? Wat betekent dit voor deze handreiking?
‘De waarden zoals geformuleerd in deze handreiking zijn tijdloos. Ze gaan om een verschuiving in denken en perspectief dat een jarenlang proces behelst.’ Samuel voegt toe dat: ‘De waarden vertolken een diepere visie en nieuwe zienswijze op samenleven en samenwerken.’

Klankbordgroep
De klankbordgroep bestaat uit: Sahar Shirzad, Aspha Bijnaar, Marianne van de Velde, Martijn Kamphorst, Ilias Zian en Marianne Dijkshoorn. Zij dragen met hun expertise en advies bij aan de ontwikkeling van de handreiking.