Boekmanstichting
‘Geen dag zonder nacht’, de ‘Boekman Extra’ geheel over nachtcultuur.
28 oktober 2025
‘De nachtcultuur is een plek van zelfexpressie en community-expressie, maar ook voor traditie en immaterieel erfgoed waarin we samenkomen en rituelen uitvoeren.’
De nachtcultuur krijgt in hoog tempo een vaste plek binnen stedelijk beleid. Steeds meer gemeenten erkennen de maatschappelijke, culturele en economische waarde van het nachtleven en vertalen dat naar specifiek beleid.
Soms gebeurt dat nog in de vorm van een eerste verkenning of een korte passage in een cultuurnota, maar steeds vaker verschijnt er een afzonderlijke visie of beleidsplan voor de nacht. In verschillende steden zijn inmiddels ook een nachtburgemeester of nachtcollectieven actief om de belangen van de nachtelijke gemeenschap te vertegenwoordigen.
Maar wat verstaan we precies onder nachtcultuur? En welke betekenis heeft zij voor de stad, haar inwoners en haar beleid? Over die vragen gingen deelnemers afgelopen Amsterdam Dance Event in gesprek met beleidsmakers, onderzoekers en makers. Nu is het gesprek ook op papier voortgezet: in de nieuwe Boekman Extra, geschreven door Jack van der Leden, die een chronologisch overzicht biedt op basis van bronnen uit de Kennisbank van de Boekmanstichting.
De Boekman Extra 49 – “Geen dag zonder nacht” laat zien hoe nachtcultuur in korte tijd een serieuze plek heeft veroverd in gemeentelijk beleid. Auteur Jack van der Leden beschrijft op basis van tientallen beleidsdocumenten, onderzoeken en praktijkvoorbeelden hoe steden als Amsterdam, Utrecht, Haarlem, Den Haag, Eindhoven, Rotterdam, Nijmegen en anderen de nacht omarmen als volwaardig cultureel domein.
De publicatie verkent:
- wat nachtcultuur precies is en waarin zij verschilt van ‘het nachtleven’;
- haar betekenis voor creativiteit, welzijn, diversiteit en stedelijke ontwikkeling;
- de rol van nachtburgemeesters, collectieven en archieven in het borgen van dit erfgoed;
- en hoe gemeenten experimenteren met nieuwe beleidsvormen, van nachtloketten tot fondsinitiatieven.
Kortom: dit document biedt een rijk en chronologisch overzicht van de opkomst van nachtcultuurbeleid in Nederland, verplichte kost voor iedereen die betrokken is bij cultuur, stedelijke ontwikkeling of nachtleven.