Geen minimumuurtarief voor zzp’ers, webmodule vanaf het najaar te gebruiken

Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid ziet af van de wet minimuminhuurtarief en de zelfstandigenverklaring voor zzp’ers. Vanaf komend najaar kunnen opdrachtgevers de webmodule gebruiken om te bepalen of zij een zelfstandige mogen inhuren.

Lees hier de brief aan de Tweede Kamer. 

Dat schrijven minister Koolmees en staatssecretaris Vijlbrief maandag aan de Tweede Kamer.

“Het voorstel (voor de wet minimumtarief en zelfstandigenverklaring) brengt voor alle zelfstandigen te veel administratieve lasten met zich mee om effectief te zijn”, staat in de bovengenoemde brief. Dus geen minimun inhuurtarief en ook geen ‘opt-out’ variant voor opdrachten van boven de € 75 euro per uur, zoals in het regeerakkoord was aangekondigd.

De webmodule wordt bij wijze van pilot wel ingevoerd, namelijk in het najaar. Daarmee geeft de online tool om te bepalen of een opdrachtgever iemand als zzp’er mag inhuren ‘wel duidelijkheid, geen zekerheid’. Werkgevers kunnen de tool vrijwillig en anoniem gebruiken, belooft de minister verder.

Vervanging van de wet DBA
Het huidige kabinet werkt al tijden aan wetgeving rondom schijnzelfstandigheid. Ondertussen heeft de regering nog negen maanden om de Wet  Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) te vervangen. In het regeerakkoord beloofden de partijen dat de nieuwe wet ‘enerzijds (de inhuurder van) echte zelfstandigen zekerheid biedt dat er geen sprake is van een dienstbetrekking en anderzijds schijnzelfstandigheid (vooral aan de onderkant) voorkomt’.
De eerste wet DBA kreeg veel kritiek en ging in de ijskast. Minister Koolmees presenteerde een aantal plannen voor een nieuwe wet DBA, namelijk de conceptwet minimumbeloning en de zelfstandigenverklaring, en de webmodule.
Met de conceptwet wilde hij ten eerste de ‘onderkant van de markt’ beschermen, door een verbod op het inhuren van zzp’ers voor een tarief onder de € 16 euro per uur. Daarnaast kunnen opdrachtgever en zzp’ers die werken voor meer dan  € 75 euro per uur zekerheid vooraf krijgen met een zelfstandigenverklaring.

Webmodule
De webmodule is een digitaal formulier voor opdrachtgevers om duidelijkheid te krijgen of voor opdrachten met een tarief tussen 16 en 75 euro per uur zzp’ers ingehuurd kunnen worden. De opdrachtgever beantwoordt zo’n twintig tot dertig vragen over de arbeidsverhouding en krijgt een advies: de opdracht kan wel of niet ingevuld worden door een zelfstandige. Als het mag, dan krijgt de opdrachtgever een ‘opdrachtgeversverklaring’.
Die verklaring geeft de opdrachtgever vooraf zekerheid dat hij geen loonbelasting en premies werkgeversverzekeringen hoeft te betalen, mits de partijen ook echt werken zoals zij hebben ingevuld in de webmodule.

‘Te veel twijfel’
Opdrachtgevers hadden tot nu toe veel kritiek op de webmodule. Ze vonden de vragen te moeilijk en de uitkomst geeft te weinig duidelijkheid. Die zorg deelt de minister niet: hij schrijft dat de webmodule ‘in een groot aantal gevallen duidelijkheid geeft’. Zo waren veel casussen ‘twijfelgevallen’. En zelfs als bijna alles wijst op een dienstbetrekking, geeft de webmodule als uitkomst ‘sterke indicatie van een dienstbetrekking’. Belangenorganisaties pleiten voor maatwerk per sector.

In de testfase bleek dat in 27 procent van de gevallen ‘geen uitsluitsel te geven was’. Een kwart van de testcases kreeg een zelfstandigenverklaring en in bijna de helft van de gevallen was sprake van een verkapt dienstverband.

Wegingsfactoren nog onduidelijk
Verder maakten werkgevers zich zorgen over de wegingsfactoren van de vragen. Hoe het zit met die wegingsfactoren, blijkt uit de brief van de minister. Hij schrijft: “Een zwaarwegend element levert 10 punten op, een minder zwaarwegend element 5 punten.”

Welke elementen zwaar wegen en welke niet, is te lezen in deze bijlage. Als de zzp’er doorbetaald wordt bij ziekte, hetzelfde werk doet als werknemers in de organisatie of langer dan een jaar bij een opdrachtgever werkt, zijn dat ‘sterke indicatoren van een dienstverband’.

Geen nieuwe wet nodig
Voor de webmodule is geen wetgevingstraject nodig. Daarbij is het gebruik ervan niet verplicht. Maar nu de minister Koolmees afziet van de wet minimumbeloning en zelfstandigenverklaring, is de webmodule ineens het enige nieuwe instrument om de zzp-markt te reguleren.

Modelovereenkomsten
Daarbij gaat het om een pilot in het najaar. Ondertussen maken opdrachtgevers zich zorgen over de modelovereenkomsten. De meeste overeenkomsten lopen namelijk in september af en het is niet duidelijk of ze verlengd worden.

Staatssecretaris Vijlbrief zegt tijdens de persconferentie dat de modelovereenkomsten geldig blijven. “Als het nuttig is, kunnen die verlengd worden.”