Het regeerprogramma bevat geen specifieke paragraaf over cultuur, maar het kabinet heeft duidelijk gemaakt de sector te willen verminderen in financiële uitgaven, wat leidt tot lagere subsidies en hogere btw. Deze maatregelen wekken vrees voor een afname van culturele initiatieven.
Een economische benadering van cultuur kan ongemakkelijk aanvoelen, aangezien de primaire waarde van culturele activiteiten niet financieel is. Toch is het relevant om de economische impact van cultuur te onderzoeken. Nederlanders consumeren veel cultuur, met een aanzienlijk percentage dat actief betrokken is bij culturele activiteiten.
In de culturele sector is de werkgelegenheid divers, met een aanzienlijk aantal zzp’ers. De bijdrage van vrijwilligers is ook cruciaal, vooral in sectoren met beperkte budgetten. Daarnaast heeft de cultuursector vier hoofdinkomstenbronnen: publiek, privaat, overheid en neveninkomsten.
Ongeveer de helft van de financiële middelen komt van de overheid in de vorm van subsidies, hoewel niet elke culturele instelling hiervan profiteert. Ondanks de inflatie blijven de totale inkomsten in de sector grotendeels gelijk.
De creatieve sector is belangrijk voor werkgelegenheid en belastinginkomsten, maar de achterblijvende lonen hebben geleid tot de oprichting van een ‘Fair Practice-code’ voor eerlijke beloning. In 2022 droeg de sector 5,5 miljard euro bij aan het bruto nationaal product, wat 0,64 procent vertegenwoordigt.
Financiële maatregelen van het kabinet zullen de sector hard raken, met geschatte verliezen van 200 tot 350 miljoen euro per jaar. De verwachte btw-verhoging kan bovendien leiden tot een groter teruglopend bezoekersaantal dan voorspeld. Het ministerie van OCW moet een miljard euro bezuinigen, maar het is nog onduidelijk hoe dit de cultuursector zal beïnvloeden. Gezien de verwachte begrotingstekorten bij gemeenten en provincies vreest de sector voor verdere verwaarlozing.