Div
Inwoners denken mee over gemeentelijke bezuinigingen
28 maart 2025
Steeds meer gemeenten betrekken hun inwoners bij het zoeken naar mogelijkheden om te bezuinigen, met het oog op het financiële knelpunt dat in 2026 wordt verwacht, ook wel het ‘ravijnjaar’ genoemd.
In Oude IJsselstreek wordt hiervoor een rijdend gesprekspodium ingezet, terwijl in Voorne aan Zee de wethouder de wijken intrekt om met bewoners in gesprek te gaan. De financiële vooruitzichten voor gemeenten zien er somber uit door de afname van rijksmiddelen in 2026. Daarom organiseren verschillende gemeenten bijeenkomsten om inwoners te vragen waar volgens hen besparingen mogelijk zijn.
Bewustwording creëren
Een van de deelnemende gemeenten is Gooise Meren. Wethouder financiën Mark Marshall licht toe waarom inwoners worden betrokken bij deze beslissingen: ‘Enerzijds willen we inzicht krijgen in de voorkeuren van inwoners en ondernemers als het gaat om bezuinigingen, anderzijds willen we bewustzijn creëren over de financiële situatie in 2026.’ De gemeente werkt hiervoor samen met een onderzoeksbureau, net als enkele andere gemeenten.
Lastige beslissingen
Ook in Wijk bij Duurstede worden inwoners gevraagd mee te denken. ‘Vanaf 2026 ontvangt de gemeente minder geld van het Rijk, terwijl de uitgaven blijven stijgen. Hierdoor is een jaarlijkse besparing van circa 2 miljoen euro nodig tot 2029. Samen met de gemeenteraad zoeken we naar manieren om inwoners actief te betrekken bij dit proces,’ aldus de gemeente. ‘De keuzes die gemaakt moeten worden, hebben directe gevolgen voor bewoners en hun leefomgeving.’
Wethouder financiën Hans Buijtelaar benadrukt de complexiteit van de situatie: ‘De gemeente staat voor lastige beslissingen. We moeten kritisch kijken naar inkomsten en uitgaven, maar tegelijkertijd willen we zorgen dat onze gemeente leefbaar en vitaal blijft.’ In een online video geeft hij verdere uitleg over de noodzaak van de bezuinigingen.
In het kader van dit proces is een digitale enquête uitgezet en worden er bijeenkomsten georganiseerd in dorpshuizen en het gemeentehuis. Op basis van de opgehaalde ideeën stellen het college van burgemeester en wethouders, samen met inhoudelijke experts, een lijst op met mogelijke besparingen. Uiteindelijk wordt hieruit een conceptbegroting opgesteld, die aan het einde van het jaar wordt omgezet in een definitieve begroting.
Meer belasting of minder uitgaven?
De gemeente Bunnik koos ervoor om een vragenlijst uit te zetten, waarop bijna 700 inwoners reageerden. Naast thema’s als duurzaamheid, woningbouw en mobiliteit, werd hen ook gevraagd naar hun mening over de gemeentelijke financiën: moet er bezuinigd worden, of zijn inwoners bereid om meer belasting te betalen?
Uit de resultaten blijkt dat de meeste inwoners de gemeentelijke lasten als betaalbaar ervaren, maar er bestaat verdeeldheid over de vraag of de hoogte ervan redelijk is. ‘Ruim een derde (35,7 procent) is bereid een hogere belastingbijdrage te leveren, terwijl een meerderheid (69,3 procent) vindt dat de gemeente eerst moet bezuinigen voordat belastingen worden verhoogd,’ aldus de gemeente.
Op basis van deze inzichten wordt onderzocht hoe de gemeente efficiënter kan werken. De uitkomsten van de enquête, samen met gesprekken met maatschappelijke organisaties, worden meegenomen in het verdere besluitvormingsproces. Zowel het college als de gemeenteraad zullen de verschillende opties bespreken en meenemen in de kadernota en begroting.