Klokkenluidersregeling vanaf 17 december ook voor kleinere bedrijven verplicht

• Al eerder stuurden we VNPF-leden een modelprocedure. Er zal wellicht wat maatwerk verricht moeten worden, daarom is er op het kantoor van de VNPF voor leden ook een word-versie beschikbaar.
• Zie hier onze eerdere berichtgeving hierover.

Ook voor organisaties in de culturele en creatieve sector is het dus essentieel om voor 17 december een (herziene) klokkenluidersregeling op te stellen, volgens de Wet bescherming klokkenluiders die op 18 februari 2023 van kracht werd. Hierbij zijn enkele aanpassingen en overwegingen specifiek relevant voor de culturele en creatieve sector:

1. Interne en externe procedures: zorg ervoor dat er duidelijke interne en externe meldprocedures zijn. Dit is niet alleen een wettelijke vereiste, maar bevordert ook een open en eerlijke bedrijfscultuur. In de culturele en creatieve sector, waar veel op projectmatige wijze wordt gewerkt en er bovengemiddeld veel zzp’ers werkzaam zijn is het cruciaal om flexibele maar bovenal duidelijke procedures te hebben, ook voor externe medewerkers. Zie ook het volgende punt.
2. Inclusief personeelsbeleid: De wet omvat niet alleen vaste werknemers, maar ook uitzendkrachten, zzp’ers, stagiairs en vrijwilligers die een vergoeding ontvangen zolang zij in een ondergeschiktheidsrelatie werkzaam zijn. In de culturele sector, waar vaak met een mix van vaste en tijdelijke krachten wordt gewerkt, is het belangrijk om te zorgen dat iedereen op de hoogte is van en toegang heeft tot deze regeling.
3. Samenwerking met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging: zorg voor een goede samenwerking en dialoog met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging om ervoor te zorgen dat de regeling wordt aangepast en goedgekeurd in lijn met de specifieke behoeften van uw organisatie.Een organisatie die geen ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging heeft ingesteld, en daartoe ook niet verplicht is, behoeft bij de vaststelling van een procedure vast voor het melden van een vermoeden van een misstand binnen zijn organisatie, de instemming van meer dan de helft van de werknemers. Deze instemming is niet vereist voor zover de procedure inhoudelijk is geregeld in een collectieve arbeidsovereenkomst. Het is dan ook aan te raden voor organisaties die een cao volgen deze te raadplegen en bij vragen contact op te nemen bij de betrokken brancheorganisatie.
4. Training en bewustwording: train medewerkers en leidinggevenden in de nieuwe regeling en de processen. In de creatieve sector, waar werknemers vaak op verschillende locaties en projecten werken, is het essentieel dat iedereen weet hoe en wanneer melding te maken van misstanden.
5. Speciale overwegingen voor kleinere organisaties: hoewel de wet zich richt op organisaties met 50 tot 250 werknemers, moeten ook kleinere organisaties in bepaalde sectoren, zoals die betrokken bij financiële diensten of anti-witwaspraktijken, een interne meldprocedure opzetten. Dit kan mogelijk ook relevant zijn voor kleinere culturele organisaties die in deze gebieden actief zijn.
6. Gebruik beschikbare hulpmiddelen: maak gebruik van de tools en checklists aangeboden door het ministerie van Binnenlandse Zaken. Deze kunnen helpen bij het aanpassen van uw regeling en het zorgen voor compliance. Voor meer informatie en tools kunnen organisaties terecht op een speciale website van het ministerie van Binnenlandse Zaken met een toolkit voor werkgevers voor het aanpassen van de regeling. Op de site is ook een checklist te vinden.

Door deze stappen te volgen, kunnen organisaties in de culturele en creatieve sector ervoor zorgen dat hun organisatie niet alleen voldoet aan de wettelijke vereisten, maar ook een veilige en transparante werkomgeving creëert.