UCL Institute for Innovation and Public Purpose (IIPP)
Kunst en cultuur essentieel voor toekomstig economisch beleid – nieuw paper van Mariana Mazzucato
11 september 2025
De econoom Mariana Mazzucato (University College London) heeft een nieuwe discussienota gepubliceerd: 'The Public Value of Arts and Culture: Investing in Arts and Culture to Reimagine Economic Growth in the 21st Century'
Hierin betoogt zij dat kunst en cultuur een centrale rol moeten krijgen in economisch beleid. Volgens Mazzucato zijn kunst en cultuur geen luxe of randverschijnsel, maar cruciaal voor het vormgeven van inclusieve, duurzame en innovatieve economieën. Ze wijzen de weg naar alternatieve toekomsten, versterken maatschappelijke samenhang en leveren hoge economische en sociale opbrengsten op. Toch worden ze in traditioneel economisch beleid vaak onderschat en teruggebracht tot hun bijdrage aan het bruto binnenlands product.
De auteur roept overheden op om kunst en cultuur te zien als investering in plaats van kostenpost. Ze pleit voor strategische beleidskeuzes waarbij cultuur richting geeft aan economische groei, voor betere methoden om publieke waarde te meten en voor structurele investeringen in culturele ecosystemen.
Het paper is gepubliceerd door het UCL Institute for Innovation and Public Purpose (IIPP), waar Mazzucato oprichter en directeur van is.. Het is bedoeld om beleidsmakers, onderzoekers en culturele organisaties te inspireren tot een nieuw perspectief: economieën die niet alleen groeien, maar ook floreren dankzij de kracht van kunst en cultuur.
De rol van overheid in tijden van crisis
In een tijdperk van onderling verbonden crises speelt de overheid een cruciale rol in het vormgeven van economieën. De vraag is niet langer óf de staat moet ingrijpen, maar hoe en met welk doel. Kunst en cultuur – van beeldende kunst tot muziek en design – vormen de basis voor het verbeelden van alternatieve toekomsten, het versterken van burgerlijke identiteit en het mobiliseren van collectieve actie. Toch blijven ze onderbenut en ondergewaardeerd in economisch beleid.
Kunst en cultuur als motor voor economische ontwikkeling
Kunst en cultuur zijn niet marginaal voor economische ontwikkeling, maar essentieel voor het stimuleren én sturen van economische groei richting een creatievere, inclusievere en duurzamere samenleving. Ze genereren hoge economische multipliers en brede maatschappelijke effecten.
Ondergewaardeerd en vaak als eerste getroffen
Ondanks deze bewezen waarde worden kunst en cultuur vaak gereduceerd tot hun bijdrage aan het BBP, in plaats van hun vermogen om economieën richting te geven. Daardoor zijn ze in tijden van bezuinigingen meestal de eerste sector die wordt getroffen – juist wanneer er behoefte is aan verbeelding en maatschappelijke samenhang.
Lessen uit het verleden en voorbeelden van nu
Historische voorbeelden zoals het Duitse Bauhaus en het Amerikaanse Works Progress Administration-programma tonen hoe cultuur transformatief kan zijn in het opnieuw vormgeven van publieke ruimte en samenleving. Ook vandaag zien we initiatieven – van de Utopías in Mexico-Stad tot moderne beleidslabs – waarin creativiteit en cultuur centraal staan in maatschappelijke vernieuwing.
Van kostenpost naar investering
De oproep is duidelijk: we moeten af van de blik op kunst en cultuur als kostenpost en hen zien als investering.
Beleidskeuzes voor een florerende samenleving
Dat vraagt om beleidskeuzes waarin overheden:
- erkennen dat cultuur richting geeft aan economische groei;
- kunst en cultuur centraal stellen in beleidsontwerp en industriële strategieën;
- nieuwe manieren ontwikkelen om publieke waarde te meten;
- en investeren in culturele ecosystemen.
Zo kunnen samenlevingen floreren en economieën zich vernieuwen.