Kunstenbond zoekt experimenteerruimte voor pensioenpilot zzp’ers

In samenwerking met zzp'ers en opdrachtgevers uit de cultuursector en pensioenfonds Zorg en Welzijn ontwikkelde de Kunstenbond een eenvoudig pensioenproduct voor zzp'ers.

Nu de bond klaar is om te testen lijkt het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zich plots terug te trekken.

Onderzoek: weinig zzp’ers bouwen pensioen op
Het afgelopen decennium is het aantal zelfstandigen zonder personeel verveelvoudigd. Op dit moment zijn er zo’n anderhalf miljoen zzp’ers en freelancers. Zzp’ers zijn in principe  zelf verantwoordelijk voor hun pensioenopbouw. Bij gebrek aan eenvoudige alternatieven die passen bij het flexibele inkomen van zelfstandigen, spaart men op verschillende manieren voor het pensioen. Uit onderzoek blijkt dat dit varieert van beleggen, verzekeren, lijfrente, banksparen, investeren in huis en bedrijf tot simpelweg spaargeld op de bank.

Uit onderzoek in de culturele sector blijkt ook dat slechts een klein deel van de zzp’ers spaart voor later. Daarnaast staat nog een grote groep die vanwege coronamaatregelen al ruim een jaar zonder inkomen zit en de opgebouwde buffer inmiddels heeft opgemaakt aan vaste lasten.

Afhankelijkheid van AOW problematisch
De groep die niets opzij heeft staan baart ons grote zorgen. Degene die niets opbouwt komt in de problemen wanneer de leeftijd het niet langer toelaat om volledig te blijven werken. Als dat wel lukt tot pensioengerechtigde leeftijd (rond de 70 jaar) dan wordt men daarna volledig afhankelijk van een AOW. En zoals wij weten is de AOW (het staatspensioen) ongeveer op het niveau van het bestaansminimum. Het is nauwelijks mogelijk om goed rond te komen van alleen een AOW. Dat kan eigenlijk alleen als men nauwelijks vaste lasten heeft of gebruik maakt van diverse toeslagen. Over de hoogte van het bestaansminimum, uitkeringen en het toeslagensysteem moeten we constateren dat ze niet toereikend zijn voor het gemiddelde Nederlandse huishouden. Dat is echter voorbehouden voor een ander artikel.

Pensioenakkoord: maak pensioenopbouw aantrekkelijk voor zzp’ers 
Kunstenbond en andere sociale partners maken zich grote zorgen over het feit dat slechts een beperkt deel van de zzp’ers geld weg zet voor de oude dag. In het pensioenakkoord uit 2019 hebben sociale partners en de overheid dan ook afgesproken om initiatieven te ontplooien die het opbouwen van pensioen aantrekkelijk maakt voor zzp’ers. Voor dit soort nieuwe initiatieven is experimenteerwetgeving nodig. De huidige pensioenwetgeving zit in de weg van de gestelde doelen in het pensioenakkoord. De Kunstenbond doet daarom een dringend beroep op ministeries van OCW, SZW en Financiën: Laat ons experimenteren en daarvan leren!

Pilot pensioenproduct: Eenvoudig en samen met de opdrachtgever
De Kunstenbond heeft met andere vertegenwoordigers uit de cultuursector samen met Pensioenfonds Zorg en Welzijn (PFZW) een pensioenproduct ontwikkeld. Dit is in nauwe samenwerking met zzp’ers in de cultuursector gebeurd. Er is goed gekeken op welke eenvoudige wijze mensen bereid zouden zijn om geld apart te zetten. Essentieel onderdeel van het product is de deelname van opdrachtgevers aan de pensioenopbouw.

Het product, dat uiteraard volledig digitaal is, is eenvoudig van opzet en in gebruik. De eenvoud is tevens de kracht van het instrument. PFZW heeft berekend dat dit tot een adequaat pensioen kan leiden.

Lees hier verder