Bron

CAOP

Loopbaan APK’s voor werkenden in o.a. popsector zijn groot succes

9 januari 2025

Hoe verbeteren we de duurzaamheid van een carrière in de kunst- en cultuursector?

Afgelopen jaar werkte CAOP samen met Platform ACCT (Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst) in deze sector aan goed werkgeverschap en duurzame inzetbaarheid. In het kader van professionele ontwikkeling konden werkenden (in loondienst en zzp’ers) bij poppodia en -festivals, de Nederlandse orkesten en de Nationale Opera & Ballet kosteloos Loopbaan APK’s aanvragen. Deze APK’s bleken een groot succes.

Steeds meer sectoren en bedrijven actief aan de slag met maatregelen die mensen gezond houden en hun werkplezier vergroten. De tijdelijke Maatwerkregeling duurzame inzetbaarheid en eerder uittreden (MDIEU) bood werkenden in de culturele en creatieve sector een Loopbaan APK: drie gesprekken met een loopbaancoach. In deze gesprekken konden werkenden in de cultuursector kosteloos reflecteren op hun ontwikkeling en loopbaanwensen. Eventueel maakten ze samen met hun coach plannen om die wensen te realiseren. Zo zijn creatief werkenden goed voorbereid op de uitdagingen die op hun pad komen in hun vak, op een arbeidsmarkt die steeds in beweging is.

Werken aan je professionele ontwikkeling

Eerder schreven we vanuit CAOP al over goed werkgeverschap in de cultuursector en legden we samen met experts uit het veld de uitdagingen bloot. Nu werd de aandacht juist gevestigd op de individuen die werken in de sector. Hoe werk je bijvoorbeeld aan je professionele ontwikkeling als zzp’er in een orkest? En wat als je als muzikant gewend bent nachten en weekenden te werken, maar dat niet te combineren valt met een jong gezin? CAOP-programmaleider Kim Davelaar vertelt over het project van de Loopbaan APK’s, waarvoor zij via de MDIEU subsidie ontvingen.

Kim: ‘De cultuursector heeft heel veel moois te bieden, maar we weten ook dat het hectische beroepen zijn. Musici, zangers en dansers – maar ook decorbouwers en technici – moeten altijd paraat staan, dat vraagt zowel fysiek als mentaal veel. Ook al zouden zij hun werk het liefst tot aan het pensioen blijven doen, vaak is dat niet vol te houden. Een loopbaan APK is een mooie kans om met deze mensen om de tafel te gaan. Hoe zitten zij in hun vak? Welke ontwikkeling maken ze door? Is er iets wat ze er al deels bij zouden kunnen doen, waardoor ze binnen de sector – of daarbuiten – op een prettige manier aan het werk blijven?’

Het duurzaam inzetbaar inzetten en houden van werkenden is precies datgene waar een loopbaanadviseur met een deelnemer over in gesprek gaat. ‘Als je een traject ingaat met een loopbaanadviseur krijg je een beter beeld bij wat dit je kan brengen. Dat hoeven niet meteen grote veranderingen te zijn, maar kan je wel bewustmaken van de mogelijkheden. Dat is ook een belangrijk doel van de Loopbaan APK: mensen de regie (terug)geven over hun loopbaan.’

‘Als werkende in de cultuursector krijg je weinig feedback op je carrière. Ook kent de sector weinig HR-ondersteuning.’

[ Els Maas, projectcoördinator en loopbaancoach. ] 

Belangrijk dat de loopbaanregeling (laagdrempelig) blijft

Projectcoördinator Els Maas begeleidde het project vanuit haar expertise als loopbaancoach, en stond in contact met de andere loopbaancoachesEls: ‘Als werkende in de cultuursector krijg je weinig feedback op je carrière. Ook kent de sector weinig HR-ondersteuning. Daarnaast is er – vooral in de muziek – een groep ‘remplaçanten’: mensen die niet in vaste dienst zijn bij bijvoorbeeld een orkest, maar ook geen zzp’er. Als het gaat om begeleiding en regelingen vallen zij vaak tussen wal en schip. We bieden de loopbaan APK’s dan ook voor iedereen kosteloos aan.’

Coach Erik Wissema: ‘Vaak denken mensen dat je pas naar een loopbaancoach gaat als je een groot probleem hebt. Maar zo’n APK is heel laagdrempelig. In een paar gesprekken staan we stil bij iemands loopbaan en reflecteren we daarop. Wat zijn je drijfveren, je kwaliteiten, en waar krijg je energie van? Elke loopbaanvraag begint met: wie ben ik ook al weer en wat vind ik belangrijk in het leven? Het is zo belangrijk dat deze regeling er blijft. Ik zou werkgevers willen vragen om dit zo laagdrempelig mogelijk te blijven aanbieden. Het voorkomt ontzettend veel problemen in de culturele sector en is véél goedkoper dan het uiteindelijk oplossen van die problemen. In deze sector werken enorm gedreven mensen, die moeten soms ook even stilstaan. Kan ik vooruit of is er meer nodig? Blijf ik op mijn plek of is het tijd voor iets anders? Beide is prima, als je maar weet waarom je iets kiest.’

Duo-interviews ter promotie, evaluatie en verantwoording

Els Maas: ‘Het is echt een uitkomst voor deze sector dat we dit project met behulp van subsidie konden uitvoeren. Er zijn 750 APK’s begroot, dat betekent dat we 750 mensen verder konden helpen in hun loopbaan. Geweldig toch?’

CAOP’er Imme Visser interviewde vier duo’s van loopbaancoaches en werkenden over hun loopbaantraject. De interviews golden ter verdere promotie van de Loopbaan APK’s, maar ook ter evaluatie en als verantwoording naar de financiers van de regeling. Hoe is dat nu, zo’n coachingtraject? En wat hebben deelnemers eraan gehad? De vier interviews bekijk je hier.

‘De mensen die ik sprak hebben allemaal actiepunten verbonden aan hun loopbaantraject en vertelden dat ze nu met veel meer motivatie te werk gaan, of een ander pad zijn ingeslagen dat beter bij hen past. Ze hamerden er samen met de coaches op dat het aanbieden van trajecten zoals dit zéér belangrijk zijn voor werkenden in de cultuursector, vooral vanwege de laagdrempeligheid en de snelheid waarmee ze bij een coach terecht konden. Ook werd benadrukt dat er zelden dit soort kosteloze trajecten bestaan voor zzp’ers, en dat dat een groot goed is.’

Project afgerond

Het traject met Loopbaan APK’s is inmiddels afgerond. Door het delen van de interview-artikelen kreeg Platform ACCT binnen anderhalve maand tijd net zoveel aanmeldingen als in de anderhalve jaar tijd daarvoor. Ze hopen binnenkort nieuwe rondes te kunnen aanbieden.