Nadere invulling Wet VBAR moet meer duidelijkheid geven, maar blijft casusafhankelijk
16 september 2025
Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft met het Besluit verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties een aanvulling gepubliceerd op het wetsvoorstel VBAR.
Dit besluit werkt het zogeheten gezagscriterium verder uit met verwijzing naar bestaande jurisprudentie. De kern van de arbeidsovereenkomst bestaat uit drie elementen: loon, arbeid en ‘werken in dienst van’ (gezag). Juist dit laatste onderdeel is vaak onderwerp van discussie, omdat het een open norm betreft. De Wet VBAR beperkt zich tot dit criterium en laat de overige elementen buiten beschouwing. Rechtspraak van de Hoge Raad, waaronder het Deliveroo-arrest (2023) en het Uber-arrest (2025), speelt hierbij een belangrijke rol.
Twee hoofdlijnen
In het wetsvoorstel worden twee hoofdelementen onderscheiden:
Werknemerschap (W): aanwijzingen en sturing door de werkgever;
Zelfstandigheid (Z): werken voor eigen rekening en risico.
Het besluit introduceert geen nieuwe criteria, maar bundelt bestaande rechtspraak en geeft een overzicht van relevante omstandigheden die kunnen meewegen.
Geen checklist
De minister benadrukt dat het toetsingskader geen afvinklijst is. Bij de beoordeling van een arbeidsrelatie moeten steeds alle omstandigheden van het geval in onderlinge samenhang worden gewogen. Dit betekent dat dezelfde indicatie in de ene situatie zwaarder kan wegen dan in de andere.
Toepassing in de praktijk
Voor werkgevers en opdrachtnemers betekent dit dat vooraf nooit volledige zekerheid te geven is. Verschillende deskundigen wijzen erop dat dit in de praktijk kan leiden tot uiteenlopende interpretaties, maar benadrukken ook dat in veel gevallen de uitkomst duidelijk zal zijn.
Politieke context
Hoe de VBAR uiteindelijk wordt ingevoerd, hangt mede af van de politieke besluitvorming na de verkiezingen. Verschillende partijen hebben alternatieven of aanvullingen voorgesteld, zoals de door enkele partijen ingediende Zelfstandigenwet.
De internetconsultatie over het Besluit loopt tot 13 oktober 2025.