Bron

Div

Omdat er vraag naar is: nog een keer regels over SUP op een rij

15 juni 2023

Per 3 juli 2021 is de Europese Single Use Plastic Directive (‘SUP-richtlijn’) in werking getreden.

Onder deze SUP-richtlijn valt ook, vanaf 5 januari 2023, de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor het vergoeden van de kosten voor opruimen, transport en verwerking van de onder deze richtlijn vallende verpakkingen met een plastic component in het zwerfafval. Om de gevraagde duidelijkheid te kunnen geven heeft IenW op basis van een extern adviesrapport een afwegingskader ontwikkeld met beslisbomen, definities en voorbeelden.

Ontdek hier

Het doel van de SUP- wetgeving

Het belangrijkste doel van de SUP-richtlijn is het verminderen van de milieu-impact van wegwerpplastics (zoals ballonnen, maaltijdverpakkingen, drankverpakkingen, rietjes, en bestek). De richtlijn omvat een pakket aan maatregelen om het aandeel van wegwerpplastic in het zwerfafval en in zee (plastic soep) te verminderen. De maatregelen zijn gericht op plastic producten/verpakkingen die het meest worden gevonden op Europese stranden.

Een impactvolle maatregel is de verplichting aan p/i’s die SUP- verpakkingen op de markt brengen tot het betalen van een vergoeding voor de kosten die publieke gebiedsbeheerders maken bij het opruimen van deze SUP-verpakkingen aanwezig in het Nederlandse zwerfafval. De hoogte van de totale vergoeding aan de gebiedsbeheerders voor alle producten en verpakkingen die onder de SUP-wetgeving vallen wordt in juni 2024 voor het eerst over 2023 door de Minister van I&W vastgesteld. De individuele bijdrage per p/i voor de SUP-verpakkingen wordt door het Afvalfonds Verpakkingen vanaf 2023 geheven (zie tarieftabel).

Voor drinkbekers en een deel van de vormvaste voedselverpakkingen zijn er concrete reductiemaatregelen opgesteld die het gebruik moeten ontmoedigen.  Via Afvalfonds Verpakkingen vindt vanaf 2022 de monitoring van het effect van deze reductiemaatregelen plaats.

Duidelijkheid termen SUP – wetgeving

Het Afvalfonds heeft geconstateerd dat er onduidelijkheid bestaat over termen die gebruikt worden in de SUP – wetgeving en de bedragen die daaraan gelinkt zijn. Wij geven graag duidelijkheid.


SUP- opslag Afvalfonds per 1 januari 2023

  • Dit bedrag is onderdeel van het tarief wat u afdraagt aan Afvalfonds Verpakkingen voor uw SUP- verpakkingen
  • Je betaalt dit bedrag per op de markt gebrachte SUP- weggooieenheid in aanvulling op de reguliere bijdrage. Bekijk hier hoe hoog de SUP-opslag is.
  • Het is geldig voor alle SUP- verpakkingen.
  • De middelen worden ingezet als vergoeding voor de opruiming van SUP-verpakkingen in het zwerfafval.
  • Het betalen van deze kosten is een wettelijke verantwoordelijkheid die het Afvalfonds Verpakkingen op zich neemt namens alle producenten/importeurs van SUP-verpakkingen.

 SUP meerprijs Ministerie per 1 juli 2023

  • De meerprijs geldt bij consumentenverkoop van drinkbekers en vormvaste voedselverpakkingen welke plastic bevatten en bestemd zijn voor eenmalig gebruik buiten de verkooplocatie (om mee te nemen, af te halen of te bezorgen). Bekijk hier welke verpakkingen het precies betreffen.
  • Dit is een bedrag per verkoopeenheid die de verkooplocatie verplicht aan de consument in rekening brengt.
  • Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft richtbedragen geadviseerd voor deze meerprijs. Het bedrag dient zichtbaar te zijn op de kassabon.
  • Het bedrag wat in rekening is gebracht hoeft niet te worden afgedragen.

Richtbedragen SUP meerprijs Ministerie

  • € 0,25 voor een drinkbeker
  • € 0,50 voor een maaltijd in een vormvaste verpakking
  • € 0,05 voor groente, fruit, noten in vormvaste portieverpakking

Planning onderdelen SUP-richtlijn

Maatregel Verpakkingen Artikelen Tijdspad
Consumptie-vermindering Voedselverpakkingen* Drinkbekers EU Richtlijn: 4NL Besluit: 8B (15d)
NL Regeling: 2
Doel: 40% reductie in 2026 t.o.v. 2022
Vanaf 1 Juli 2023: On-the-go & bezorging vanaf 1 Januari 2024: Op locatie
Rapportage verplichting vanaf 2022
Productvereisten Drankverpakkingen EU Richtlijn: 6
NL Besluit 8B (15c)
Vanaf 3 juli 2024 voor doppen en deksels
Vanaf 2025 voor gerecycled kunststof in PET flessen en 2030 in drankverpakkingen
Markerings-voorschriften Drinkbekers EU Richtlijn: 7NL Besluit: 8B (15e) Vanaf 3 juli 2021
UPV Voedselverpakkingen*
Drinkbekers
Drankverpakkingen
Zakjes en wikkels
Lichte plastic tasjes
EU Richtlijn: 8NL Besluit: 8B (15f)
NL Regeling 3.1, 3.2, 4.1
Vanaf 5 januari 2023
Bewustmakings-maatregelen Voedselverpakkingen*
Drinkbekers
Drankverpakkingen
Zakjes en wikkels
EU Richtlijn: 10
NL Besluit 8B (15f, lid 2)
NL Regeling: 3.3 en 4.1
Vanaf 5 januari 2023
Rapportage voor 1 augustus 2023

Belangrijk: Voor SUP-verpakkingen geldt er geen aangiftedrempel, daar waar die voor andere verpakkingen 50.000 kg is. Ook p/i’s die minder dan 50.000 kg aan SUP-verpakking op de markt brengen, vallen onder de nieuwe wetgeving.

Maatregelen

  1. UPV: een financiële bijdrage aan publieke gebiedsbeheerders voor het opruimen van zwerfafval veroorzaakt door SUP-producten/verpakkingen
  2. reductiemaatregelen voor drinkbekers en vormvaste voedselverpakkingen
  3. bewustwordingsmaatregelen
  4. markeringsvoorschriften op verpakkingen
  5. in een beperkt aantal gevallen een handelsverbod
  6. monitorings- en rapportageverplichtingen.

De maatregelen zijn in detail beschreven in het Besluit kunststofproducten voor eenmalig gebruik en de Regeling kunststofproducten voor eenmalig gebruik. Op de website van KIDV staat een praktische beslisboom om te bekijken welke maatregelen mogelijk gelden voor uw verpakkingen. Via het Afvalfonds voldoet u in ieder geval aan de UPV voor verpakkingen, de bewustwordingsmaatregelen voor verpakkingen en aan de monitorings- en rapportageverplichtingen.

Verpakkingen die vallen onder de SUP-richtlijn

SUP-verpakkingen zijn geïdentificeerd op basis van de top 10 plastic zwerfafval items die op stranden worden gevonden en die een eenmalig karakter hebben. Dit betreft drank- en voedselverpakkingen voor onmiddellijke consumptie uit de verpakking, zonder verdere bereiding, zijnde: drinkbekers, drankverpakkingen tot 3 liter, vormvaste voedselverpakkingen en zakjes & wikkels. Aangevuld met: lichte plastic draagtassen, vochtige doekjes, ballonnen, tabaksfilters en vistuig.

Om de gevraagde duidelijkheid te kunnen geven heeft IenW op basis van een extern adviesrapport een afwegingskader ontwikkeld met beslisbomen, definities en voorbeelden. Verdere toelichting op dit afwegingskader volgt uit een brief van de staatssecretaris van IenW aan de tweede kamer.

Administratieve impact

De SUP-regelgeving vraagt een specifiekere aangifte en dus administratie. Eerder moest het materiaalsoort (kunststof) en het aantal kilo’s worden gerapporteerd. Door de SUP-Wetgeving wordt dat: materiaalsoort (kunststof en alle andere materialen die onlosmakelijk verbonden in de verpakking zijn geïntegreerd), uitgesplitst naar type SUP-verpakking (alle kunststof bevattende drinkbekers, drankverpakkingen tot 3 liter (excl. blikjes), vormvaste voedselverpakkingen, zakjes en wikkels voor voedsel, lichte draagtassen), in kilo’s én aantallen. Voor drankflessen van PET geldt dat ook het in de flessen toegepaste gerecyclede kunststof moet worden aangegeven (in kilo’s).

Voor een deel van de SUP-verpakkingen (drinkbekers en vormvaste voedselverpakkingen) geldt dat de specificatie al over 2022 gemaakt moet worden, zodat er een 0-meting (2022) is om in 2026 de behaalde reductie vast te stellen. Voor drankflessen met PET als hoofdbestanddeel moeten producenten/importeurs per 2023 ook het percentage toegepast gerecycled materiaal rapporteren.

Voor SUP-verpakkingen is geen aangiftedrempel, daar waar die voor andere materiaalsoorten 50.000 kilo is. Dus ook de producenten en/of importeurs die 1 stuk SUP-verpakking op de markt brengen, vallen onder de wetgeving. Dit betekent dat er veel nieuwe P/I’s zich moeten gaan aansluiten bij het Afvalfonds om aangifte te kunnen doen over hun SUP-verpakkingen.

LET OP: Per 1 januari 2023 is de definitie van het begrip ‘producent of importeur’ voor de Afvalbeheerbijdrage Verpakkingen veranderd, lees meer hier.

Meer informatie?

https://zwerfafval.rijkswaterstaat.nl/wegwerpplastic