Nu ook ketentafel honorariumrichtlijnen zelfstandige ‘marcom’ professionals

Het ontwikkelen betere arbeidsvoorwaarden en contractafspraken in de culturele sector

Deze ketentafel hoort ook bij het project betere arbeidsvoorwaarden en contractafspraken in de culturele sector.

Arbeidsmarktagenda 2018-2019

Het verbeteren van arbeidsvoorwaarden was een van de hoofdthema’s van de Arbeidsmarktagenda Culturele en Creatieve Sector. Binnen dit thema onderzocht Henk Vinken (HTH Research) de werking van Honorariumrichtlijnen binnen diverse disciplines, mede als onderdeel van de Fair Practice Code (aanjager Fonds Podiumkunsten, februari 2019). Een van de belangrijkste bevindingen was dat honorariumrichtlijnen het beste werken als daarin de nadruk ligt op goed opdracht- of werkgeverschap en minder op het beschermen van laag- of niet-betaalde makers. Ook onderzocht Henk Vinken (HTH Research) hoe de inkomenspositie van werkenden in de culturele en culturele en creatieve sector verbeterd kan worden door ruimte te creëren voor het maken van Tariefafspraken (aanjager Kunstenbond, mei 2019).

Acties in 2020

Platform ACCT maakte als onderdeel van het thema ‘Afspraken’ een brede inventarisatie onder (freelance) makers in meerdere beroepsgroepen om de urgenties en uitdagingen op het gebied van arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden beter in kaart te krijgen. HTH Research – Henk Vinken en Lisa Wolters – onderzochten de volgende deelsectoren en beroepsgroepen:

• Freelance musici (zowel pop als klassiek)
• Archeologen
• Filmcrew (van locatiemanager tot filmeditor), Professionals in cultuureducatie en amateurkunst (van theater- tot textieldocent), Ontwerpers (van grafisch tot industrieel ontwerper) en Mediawerkenden (van fotojournalist tot illustrator)

Musici (ook pop)

In navolging op de eerste verkenning naar honorariumrichtlijnen voerde Henk Vinken in 2020 in opdracht van Fonds Podiumkunsten een vervolgonderzoek uit onder freelance musici, waaronder ook popmusici In het project werd de totstandkoming van tariefafspraken in de uitvoeringspraktijk van musici in de klassieke muziek en de popmuziek onderzocht. Het onderzoek sloot aan bij de discussie over Fair Practice, specifiek het toepassen van fair pay in de podiumkunstensector. Er bestaan verschillende cao’s en honorariumrichtlijnen en beloningsnormen in de muzieksector. Deze afspraken zijn in de praktijk niet toereikend om er voor te zorgen dat freelance musici te allen tijde kunnen rekenen op een billijk tarief (fair pay) voor hun diensten. De analyse van de structuur van de muziekwereld van klassieke en popmusici was expliciet onderdeel van dit onderzoek.

Resultaat

Het onderzoek werd vanaf het beginstadium uitgevoerd met behulp van sectorexperts uit beide muzieksectoren, te weten Caroline Cartens en Dorine Schoon voor klassieke muziek en Steijn Koeijvoets en Cedric Muyres voor popmuziek. In november 2020 verscheen het eindrapport met conclusies. Alle partijen in de klassieke en de popmuziek willen eerlijker tarieven, dat wil zeggen hogere gages dan er nu betaald worden. Cao’s zijn een referentiepunt voor beide partijen (waarbij pop naar klassiek kijkt), maar er wordt breed gepleit voor ‘een simpele afspraak over een eerlijk tarief’ zodat je gewoon weet ‘wat je per uur kan vragen’. Beide groepen musici willen met tariefafspraken richting podia kunnen communiceren wat een optreden kost.
In 2022 is de ketentafel voor popmusici regelmatig bijeen geweest.  De honorariumrichtlijn voor popmusici zal waarschijnlijk op ESNS 2023 worden geprsenteerd.