Kamer van Koophandel
Oprichten van een bv biedt géén bescherming tegen schijnzelfstandigheid
22 juli 2025
Steeds meer startende zelfstandigen kiezen ervoor om hun werkzaamheden onder te brengen in een bv in plaats van een eenmanszaak.
Daarbij leeft het idee dat deze rechtsvorm bescherming zou bieden tegen handhaving door de Belastingdienst op het gebied van schijnzelfstandigheid. De Kamer van Koophandel (KvK) benadrukt echter dat dit een misvatting is: de juridische vorm van de onderneming is géén doorslaggevend criterium voor de Belastingdienst.
Sinds begin dit jaar controleert de Belastingdienst intensiever op situaties waarin opdrachtgevers zzp’ers inhuren terwijl er feitelijk sprake is van een dienstbetrekking. In dergelijke gevallen kan dit leiden tot naheffingen voor de opdrachtgever. Vooralsnog worden er geen boetes opgelegd, maar het risico op financiële consequenties is wel degelijk aanwezig.
Trendverschuiving zichtbaar in oprichtingscijfers
Uit de cijfers blijkt een duidelijke trend: het aantal nieuw opgerichte eenmanszaken nam in het tweede kwartaal van 2025 af met 16% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Tegelijkertijd steeg het aantal nieuw opgerichte bv’s met 21%. Deze toename lijkt mede te worden ingegeven door de gedachte dat een bv minder risico’s met zich meebrengt op het gebied van schijnzelfstandigheid. Volgens de KvK klopt dat niet: bij de beoordeling van een arbeidsrelatie kijkt de Belastingdienst niet naar de rechtsvorm, maar naar de feitelijke gezagsverhouding. Dat betekent dat ook ondernemers die werken via een bv hun werkzaamheden zodanig moeten organiseren dat er sprake is van voldoende zelfstandigheid.
Keuze voor rechtsvorm ligt bij de ondernemer
Tijdens het inschrijfproces adviseert de KvK over de verschillende rechtsvormen en de daarbij horende verantwoordelijkheden en risico’s. Wel kan een adviseur waarschuwen voor het gebruik van een bv als vermeende ‘beschermconstructie’. Maar uiteindelijk beslist de ondernemer zelf en is de KvK niet bevoegd om een inschrijving op basis van de gekozen rechtsvorm te weigeren.
Juridische risico’s voor opdrachtgevers nemen toe
Naast fiscale naheffingen loopt een opdrachtgever ook steeds vaker risico op juridische claims. In een groeiend aantal rechtszaken doen zelfstandig werkenden een beroep op arbeidsrechten, en met succes. In sommige gevallen leidt dat ertoe dat werkgevers met terugwerkende kracht arbeidsvoorwaarden moeten toepassen, wat kan resulteren in forse financiële claims.