Vakantiedagen in coronatijd, hoe zit dat?

De coronacrisis roept veel vragen op. Ook over praktische zaken als het opnemen van vakantiedagen. Aan die kwestie zitten natuurlijk twee kanten: de werkgever en de werknemer. Daarom: drie vragen en antwoorden over vakantiedagen.

Werknemers zien hun vakantieplannen in rook opgaan en zouden hun geplande vakantiedagen liefst intrekken. Maar werkgevers die door de maatregelen weinig of geen werk hebben, vragen zich juist af of zij hun werknemers mogen verplichten om dagen op te nemen. Drie vragen met praktische antwoorden over vakantiedagen.

1. Mag ik mijn geplande vakantiedagen intrekken nu ik toch niet op vakantie kan?

Het coronavirus maakt op vakantie gaan vrijwel onmogelijk. Het is daarom begrijpelijk dat een werknemer zijn geplande vakantiedagen wil intrekken of verschuiven. De hoofdregel hiervoor is dat de wens van de werknemer voor een bepaalde periode van vakantie leidend is. Daarom moet de werkgever ook instemmen met het intrekken van een vakantie. Tenzij …

Tenzij die werkgever zwaarwegende redenen heeft om het verzoek te weigeren. Bijvoorbeeld als hij al een vervanger heeft aangenomen om uw werk te doen. Of omdat niet alle vakanties verschoven kunnen worden naar dezelfde periode, omdat er dan een groot gat in de planning ontstaat. Een andere geldige reden is dat het bedrijf financieel in zwaar weer verkeert doordat de hoeveelheid werk (flink) is afgenomen.

Uitrusten: dat kan eventueel ook thuis

Vakantiedagen hebben een zogenoemde recuperatiefunctie. Oftewel: rust moet zorgen voor herstel van werknemers. Bij een uitgeruste werknemer is tenslotte iedereen gebaat. Aan de ene kant is het begrijpelijk dat een werknemer stelt dat de herstelfunctie van zijn vakantiedagen teloorgaat doordat hij niet op vakantie kan. Aan de andere kant kan de recuperatiefunctie van de vakantiedagen op een andere manier behouden blijven: thuis. Het is dan maar de vraag of het fair is van een werknemer om zijn vakantiedagen in te trekken. Puur en alleen omdat de geplande reis nu niet door kan gaan.

> LEES OOK: Vakantie? Zo geniet u er echt van

Wederzijds begrip

Het is daarom belangrijk om in deze situatie goed met elkaar te overleggen om samen een passende oplossing te vinden. De huidige situatie is immers uitzonderlijk. Wederzijds begrip is dan ook belangrijk. Bespreek uw situatie met uw werkgever en geef aan welke redenen u hebt om uw vakantie in te trekken.

2. Mag mijn werkgever mijn vakantiedagen intrekken omdat het in onze bedrijfstak erg druk is?

Volgens de wet mag de werkgever een reeds vastgestelde vakantie verplaatsen naar een ander moment. Dit mag alleen na overleg met de werknemer en als sprake is van gewichtige redenen. De coronacrisis kan zeker gewichtige redenen opleveren. Dit kan gelden voor werknemers die in een bedrijfstak werken waar het op dit moment ongekend druk. Denk maar aan de zorg, de logistiek of supermarkten. Daar is het alle hens aan dek en zijn alle medewerkers nu hard nodig. Maar het kan bijvoorbeeld ook gebeuren dat het ziekteverzuim plotseling flink oploopt, waardoor er sprake is van onderbezetting.

> LEES OOK: Vakantiedagen? We kunnen wel zonder

Als uw bedrijf kampt met een coronapiek, geeft dat de werkgever dus voldoende grond voor een gesprek over het verplaatsen van uw vakantie.

3. Mag mijn werkgever mij verplichten om vakantiedagen op te nemen omdat er te weinig werk is?

Door de coronacrisis hebben ook veel bedrijven juist te maken met een enorme daling in de hoeveelheid werk. Dat geldt bijvoorbeeld in de horeca, een bedrijfstak die verplicht gesloten is. Maar ook voor kappers, schoonheidssalons, nagelstudio’s, pedicures … Uw werkgever mag u vragen om vakantiedagen op te nemen als hij geen werk voor u heeft, maar hij mag u daar niet toe verplichten. U hoeft dan ook niet in te stemmen met zijn verzoek.

> LEES OOK: Vrije dagen, of u ze nu wilt of niet

Verantwoordelijkheid van werkgever

Zoals eerder gezegd gebeurt het opnemen van vakantiedagen altijd in gezamenlijk overleg, maar is de wens van de werknemer daarbij leidend. Te weinig of geen werk is de verantwoordelijkheid van de werkgever. Hij moet u de vaste uren ook uitbetalen. Is er sprake van omzetverlies, dan kan hij een beroep doen op de Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW).

> TIP: Arbeidsongevallen en aansprakelijkheid? Arbo Actualiteitendag online!