VNG-reactie op advies Raad voor Cultuur

Ontdek hier de gehele reactie van de VNG.

De culturele basisinfrastructuur is een 4-jarig subsidieverlening van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) aan diverse culturele instellingen. Deze instellingen zijn over Nederland verspreid en gemeenten en/of provincies co-financieren een groot deel van de instellingen.

Met haar Uitgangsbrief over de culturele basisinfrastructuur over de periode 2025-2028 (BIS 2025-2028) stelt Staatssecretaris voor Cultuur en Media, Gunay Uslu, doelen vast voor die beleidsperiode. Ook schetst zij de kaders voor de nieuwe ministeriele regeling.

De VNG ziet het landelijke cultuurbestel graag als één geheel

De VNG is positief over het voorstel van de raad om de lokale en regionale worteling expliciet als voorwaarden op te nemen in de regeling. Net als de raad zijn we van mening dat een culturele instelling in de BIS goed zichtbaar en toegankelijk moet zijn in de eigen gemeente en/of provincie en zich verbindt aan andere culturele en maatschappelijke organisaties in de omgeving.

Dit past bij onze gedachte om het landelijke cultuurbestel meer als één geheel te zien. De VNG ziet graag dat investeringen vanuit rijk, provincies en gemeenten elkaar versterken. De VNH roept op om in eerste instantie ambtelijk af te stemmen hoe deze voorwaarden op dezelfde manier kunnen worden opgevat ene worden meegenomen.

Vereenvoudiging van het subsidieproces van aanvraag tot beoordeling

Ook is de VNG groot voorstander van het stroomlijnen van het subsidieproces van aanvragen tot beoordelen. Goede afstemming tussen het rijk en gemeenten over vereenvoudiging van blijft belangrijk. Vooral bij het gesprek over de herinrichting van het bestel vanaf 2029 met het oog op een zo eenvoudig en toegankelijk mogelijke BIS.

Financiële gevolgen ‘Fair Practice code’ op gespannen voet

De financiële gevolgen van de implementatie van de ‘Fair practice code’ (fair pay) staan op gespannen voet door de onzekere financiële toekomst van gemeenten. De VNG vindt het positief dat het rijk €34 miljoen op een cultuurbegroting van €1 miljard extra heeft uitgetrokken om tegemoet te komen aan fair pay van instellingen in de BIS.

Gemeenten staan voor een nog grotere uitdaging, met een grote diversiteit aan culturele instellingen en een gezamenlijke cultuurbegroting van ongeveer €2 miljard. De vraag van de VNG is of het rijk gemeenten hierin kan ondersteunen.

Spreiding en toekomst cultuurregio’s

De VNG kan zich vinden in het advies van de raad om niet opnieuw regioprofielen en reflecties van de regio’s te betrekken bij de beoordeling van BIS-instellingen voor de periode 2025-2028. Om aan de synergie en opgebouwde samenwerking in de cultuurregio’s in 2025-2028 recht te doen, ziet de VNG graag dat ook de rijkscultuurfondsen rekening houden met de lokale en regionale inbedding van aanvragers in de cultuurregio’s.

Meer aandacht nodig voor duurzaamheid in de culturele sector

Er zijn heel diverse uitdagingen als het gaat om verduurzaming van de culturele sector. Ook de VNG ziet daar de urgentie van in. Alleen vragen ze zich af culturele instellingen genoeg gestimuleerd worden als de verduurzamingsmaatregelen enkel opgenomen worden in het beoordelings- en toetsingskader.

De VNG geeft  OCW de suggestie mee om een uitvoeringsagenda of routekaart voor de culturele sector op te stellen. Het advies van de raad van cultuur over duurzaamheid kan daarbij behulpzaam  zijn volgens de VNG. Daarnaast staat de VNG open voor afstemming op dit onderwerp als het gaat om huisvesting van culturele instellingen in gemeentelijk (monumentaal) vastgoed.