Werkgever aansprakelijk voor schade door meeroken op het werk

Een niet-roker loopt rokerslongen op, doordat hij op de werkvloer wordt blootgesteld aan tabaksrook. De werknemer die zijn werkgever in een rechtszaak aansprakelijk stelde, heeft gelijk gekregen.

De werkgever had niet alleen voor een veilige werkplek moeten zorgen, maar ook is aangetoond dat meeroken de oorzaak is van de COPD die de werknemer heeft.

Jaarlijks overlijden zo’n 20.000 mensen aan de gevolgen van roken of meeroken. Vooral van dat laatste is jarenlang het gevaar niet onderkend. Ook niet op het werk. Daar komt nu verandering in. Onlangs bepaalde de kantonrechter in Dordrecht dat een werknemer die niet-roker is, COPD heeft opgelopen door meeroken op zijn werk. De werknemer in kwestie werd in de zorginstelling waar hij werkte jarenlang blootgesteld aan tabaksrook van cliënten die daar verbleven. Dat gebeurde ook nadat in 2004 het recht op een rookvrijde werkplek zijn intrede deed. Het rookverbod werd niet gehandhaafd. Werkgevers zijn verplicht te zorgen voor gezonde en veilige arbeidsomstandigheden. Werknemers mogen niet ziek worden van hun werk. GGZ-instellingen willen in 2025 rookvrij zijn. Dan mogen de bewoners dus niet meer roken binnen de gebouwen, ook niet op hun eigen kamer. Tot die tijd echter worden werknemers in die instellingen dus niet beschermd tegen meeroken. De vraag is nu of werkgevers in de GGZ dit risico willen blijven nemen of zullen besluiten eerder te zorgen voor een rookvrije werkplek..

Geen rookruimtes meer sinds 1 januari 2022
Sinds 1 januari 2022 gelden strengere regels voor roken in bedrijven en instellingen. Vanaf die datum is het niet langer toegestaan om te roken in rookruimtes in bedrijfspanden en gebouwen van instellingen. Het gaat met name om afsluitbare rookruimtes. Een uitzondering geldt op dit moment nog voor privéruimtes in het pand, zoals bijvoorbeeld de eigen kamer van een bewoner van een zorginstelling. Buiten roken op het bedrijfsterrein, bijvoorbeeld onder een afdak, mag nog wel, mits de werkgever daarvoor toestemming geeft. De maatregel komt voort uit het streven naar een rookvrije generatie in 2040. Een rookvrije werkplek hoort daarbij. Voor overheidsorganisaties en zorg- en onderwijsinstellingen geldt soms ook een rookverbod voor de buitenruimte op eigen terrein. Zo kondigde Erasmus MC een paar jaar geleden al aan niet te willen dat er op eigen terrein gerookt wordt.

Werkgever moet rookverbod naleven
Werkgevers die zich niet aan het rookverbod houden, kunnen een waarschuwing en uiteindelijk een boete krijgen van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), die toezicht houdt op de naleving van het rookverbod. Dat doet zij door steekproefsgewijs en onaangekondigd te controleren. Werkgevers kunnen samen met werknemers een anti-rookbeleid opstellen om roken, ook buiten, te ontmoedigen. Het is zaak ook te letten op blootstelling buiten het pand zoals bij werkzaamheden in de buitenlucht en tijdens ritten in bedrijfswagens. De werkgever kan voorlichting geven over de gevolgen van roken en in gesprek gaan over rookgedrag (tool) en werknemers erop wijzen dat zij kosteloos een cursus stoppen met roken kunnen volgen. Deze zit sinds 2020 in het basispakket.