eerstekamer.nl
Wet Toezicht Gelijke Kansen bij Werving en Selectie: wat je moet weten
12 februari 2024
Het wetsvoorstel voor het toezicht op gelijke kansen bij werving en selectie bevindt zich momenteel in behandeling bij de Eerste Kamer.
Hoewel de gevolgen van de kabinetsval nog onduidelijk zijn, wordt verwacht dat de wet wordt aangenomen. De wet zal naar verwachting medio 2024 in werking treden, afhankelijk van verdere behandeling in de Eerste Kamer. Als de Wet toezicht gelijke kansen in werking treedt, worden twee bestaande wetten aangepast: de Arbeidsomstandighedenwet en de Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi).
- Bekijk hier de voortgang van de parlementaire behandeling
- Bekijk hier de arbeidsomstandighedenwet
- Bekijk hier de Waadi
Wat houdt de wet in?
De Wet Toezicht Gelijke Kansen vereist dat alle werkgevers in Nederland een werkwijze hanteren die discriminatie bij werving en selectie voorkomt. Werkgevers met 25 of meer werknemers moeten deze werkwijze schriftelijk vastleggen. Dit geldt ook voor intermediairs zoals uitzendbureaus en payrollbedrijven, inclusief buitenlandse werkgevers en intermediairs die actief zijn op de Nederlandse arbeidsmarkt.
Er geldt ook een vergewisplicht. Werkgevers en intermediairs moeten controleren of andere partijen die betrokken zijn bij werving en selectie een effectieve werkwijze tegen discriminatie hanteren. Datzelfde geldt ook als voor werving en selectie (deels) een geautomatiseerd systeem wordt gebruikt. De werkgever en de intermediair moet zich er dan van vergewissen dat toepassing van dit systeem niet kan leiden tot discriminatie. Hoe de vergewisplicht vorm krijgt, moet worden vastgelegd in de werkwijze.
Daarnaast is er een meldplicht voor intermediairs bij discriminerende verzoeken. Intermediairs moeten beschikken over een procedure hoe met dergelijke verzoeken zal worden omgegaan. Als het verzoek ook na het volgen van de procedure nog steeds tot (vermoedelijke) arbeidsmarktdiscriminatie leidt, dan moet de intermediair dit aan de Arbeidsinspectie melden.
Hoe voldoe je aan de wet?
Om aan de wettelijke verplichtingen te voldoen, moet u een werkwijze ontwikkelen en deze in de praktijk toepassen. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid biedt ondersteuning en voorlichting voor werkgevers. De werkwijze moet aantonen dat de werving- en selectieprocedure gebaseerd is op relevante functie-eisen, transparant en controleerbaar is, en systematisch is ingericht.
Enkele tips om aan de wet te voldoen en vast te leggen in de werkwijze zijn:
- Duidelijkheid over objectieve functie-eisen
- Neutrale en vacatureteksten in makkelijk leesbare taal
- Gestructureerde interviews met vooraf bepaalde vragen en zorg dat die vragen aan elke kandidaat worden gesteld. Bepaal vooraf wat de gewenste antwoord is op de vraag
- Objectiveer de besluitvorming door meerdere mensen erbij te betrekken. Dat kan ook een onafhankelijke derde zijn.
Naleving en sancties
De Arbeidsinspectie zal toezicht houden op de naleving van de werkwijze en de vergewisplicht. Sancties, zoals boetes, kunnen worden opgelegd bij niet-naleving en worden openbaar gemaakt om naleving te bevorderen.
Rol van Medezeggenschap
De ondernemingsraad (OR) heeft instemmingsrecht bij besluiten over aanstellingsbeleid, inclusief de werkwijze voor werving en selectie. Als er geen OR is ingesteld, moet de werkwijze worden besproken met de personeelsvertegenwoordiging (PVT).