www.rendement.nl
Wetswijziging beperkte toegang UBO-register ingediend
11 juli 2024
Oud-minister Van Weyenberg (Financiën) heeft op 1 juli 2024 het wetsvoorstel om de toegang tot het UBO-register te beperken bij de Tweede Kamer ingediend.
In het voorstel staat tot welke vier partijen deze toegang beperkt zal worden. Ondernemingen moeten hun uiteindelijke belanghebbenden (de 'ultimate beneficial owners' ofwel UBO's) inschrijven in het UBO-register, om praktijken zoals bijvoorbeeld witwassen of fraude tegen te gaan.
Aanvankelijk had iedereen toegang tot dit register en daarmee bijvoorbeeld tot de persoonsgegevens van de directeur-grootaandeelhouder (dga), totdat het Europese Hof van Justitie op 22 november 2022 oordeelde dat de publieke toegang het recht op privacy en bescherming van persoonsgegevens schond. Het onlangs ingediende wetsvoorstel moet de toegang tot gevoelige UBO-informatie beperken tot alleen de partijen waarvoor het strikt noodzakelijk is om inzicht te hebben (ofwel, voor partijen met een ‘legitiem belang’).
Uitgezonderde partijen die legitiem belang hebben
Het wetsvoorstel stond al sinds vorig jaar klaar, er was toen echter nog niet besloten wie een ‘legitiem belang’ zou hebben om wél UBO-gegevens te mogen opvragen. Nu is vastgesteld dat de toegang beperkt zal worden tot de volgende vier partijen:
- Partijen die verplichte toegang moeten hebben op basis van de anti-witwasrichtlijn. Dit zijn de bevoegde autoriteiten, financiële inlichtingen eenheden (FIUs), meldingsplichtige entiteiten die cliëntenonderzoek uitvoeren volgens de anti-witwasrichtlijn, en elke natuurlijke persoon of rechtspersoon die een legitiem belang kan aantonen.
- Partijen die toegang krijgen in het belang van de naleving van sancties en het toezicht en de handhaving daarop.
- Bestuursorganen en rechtspersonen met een overheidstaak waarvoor het, in verband met een wettelijke of Europeesrechtelijke verplichting of bevoegdheid, noodzakelijk is om UBO’s te achterhalen.
- Partijen die zijn ingeschreven in de UBO-registers, maar dit betreft alleen hun eigen gegevens.
Andere wijzigingen in het wetsvoorstel
In een nader rapport heeft oud-minister Van Weyenberg enkele wijzigingen toegelicht. Een belangrijke wijziging betreft de terugmeldplicht bij de Kamer van Koophandel: ook partijen die toegang krijgen vanwege sancties, toezicht en overheidsbelangen zijn nu verplicht om afwijkende UBO-informatie te melden. Op deze manier zou het register zo toereikend, accuraat en actueel mogelijk moeten blijven. Daarbij is voorgesteld een uitzondering op de geheimhoudingsplicht van de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (de Wet Bibob) toe te voegen. Hierdoor kunnen het Landelijk Bureau Bibob, de bevoegde autoriteiten, de bestuursorganen en rechtspersonen met een overheidstaak die toegang nodig hebben voor hun onderzoek ook voldoen aan de terugmeldplicht. Deze laatste groep krijgt toegang tot de UBO-registers via een nog uit te werken algemene maatregel van bestuur.