IJzeren Podiumdieren

De IJzeren Podiumdieren zijn vakprijzen die sinds 1997 jaarlijks worden uitgereikt door de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF). De IJzeren Podiumdieren zijn peer-to peer-prijzen. Met deze prijzen willen we inspirerende organisaties en projecten binnen onze sector in het zonnetje zetten, waarmee we laten zien wat onze popsector en ons werk zo waardevol en veelzijdig maakt.

De VNPF heeft in 2024 besloten om de IJzeren Podiumdieren en de uitreiking samen met de leden te evalueren. Dat is momenteel nog gaande. Voor de editie van 2024 hebben we al een aantal veranderingen doorgevoerd in de opzet van de prijs. We richten ons uitsluitend op het erkennen van organisaties en projecten, zonder voordrachten en nominaties van personen. Dit past bij onze wens om elkaar te inspireren zonder competitie. Verder hanteren we al enige tijd niet langer het woord “beste”, om zo de nadruk te leggen op gedeelde waardering en inspiratie voor onze sector.

Categorieën

Er zijn dit jaar vijf categorieën:

• Podiumprogramma van het jaar
• Festivalprogramma van het jaar
• Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van Duurzaamheid
• Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van Diversiteit & Inclusie
• Marketingcampagne van het jaar

Procedure

Alle medewerkers van VNPF-leden kunnen organisaties voordragen voor alle categorieën. Dat doen ze door vóór 20 november een tekst van minimaal 100 en maximaal 250 woorden in te dienen via een survey. Organisaties mogen ook zichzelf voordragen.

Nadat de organisaties zijn voorgedragen, kan er per categorie gestemd worden door VNPF-leden. Voor alle categorieën wordt slechts één stemronde gehouden. Door middel van deze stemronde wordt per categorie de shortlist aan daadwerkelijk genomineerden samengesteld. De shortlists worden in de week van 16 december bekendgemaakt. De uiteindelijke winnaars (met de meeste stemmen) worden tijdens de uitreiking op 18 januari 2025 bekendgemaakt.

IJzeren Podiumdieren 2023

Op 20 januari 2024 werden de IJzeren Podiumdieren 2023 uitgereikt tijdens ESNS in SPOT – Oosterpoort in Groningen.   De winnaars zijn (met motivaties van vakgenoten en collega’s):

Festival van het jaar: Jera On Air

Dit festivals wist in 2023 een aanzienlijke groei in organisatie én bezoekers te bewerkstelligen. Daarnaast groeit het programma in breedte en diepte gestaag door. Daarbij wordt het verkennen van genre-grenzen niet geschuwd. De specifieke combinatie van de geboden acts en de doelgroep waarvoor het wordt gepresenteerd wordt een steeds sterkere waarde in het Nederlandse festival-landschap.

Marketeer van het jaar: Jaimy Weijenberg, Roadburn

In 2023 heeft deze buitengewoon bekwaam marketeer met tomeloze energie en passie voor muziek een opmerkelijke impact gehad. Deze strateeg heeft met creativiteit en kennis van digitale marketing het programma van de organisatie naar nieuwe hoogten gebracht.

Door vernieuwende campagnes werd de gepresenteerde muziek vooraf al tot leven gebracht en werden nieuwe doelgroepen bereikt, zonder dat het oorspronkelijke ‘fandom’ geweld werd aangedaan.

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid: Into The Great Wide Open

Het advies ‘Cultuur Natuurlijk’ van de Raad voor Cultuur van afgelopen zomer benadrukte de potentiële synergie tussen duurzaamheid en cultuur. Hetzelfde advies stelt ook dat een aanzienlijke impuls nodig is om de verduurzaming van de cultuursector te versnellen. Het advies richt zich op zowel de cultuursector als op gemeenten, provincies, rijkscultuurfondsen en betrokken departementen.

Voor deze organisatie is dat “Gefundenes Fressen” en “business as usual” om het maar eens in goed Nederlands te zeggen. Het afgelopen jaar heeft deze organisatie reuzenstappen gezet naar klimaatneutraliteit. Hun streven naar een duurzame praktijk wordt daarnaast ook nog eens onderwezen en aan de mens gebracht buiten de eigen organisatie. Ze meten, ze weten, ze zijn buiten categorie.

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit & inclusie: Paradiso

Deze organisatie is actief, glashelder en met enorme focus betrokken bij activiteiten en taken op het gebied van sociale veiligheid. Sociale veiligheid houdt in dat bezoekers en werkenden zich werkelijk beschermd en vrij van ongewenst gedrag voelen in hun omgeving.

Deze organisatie ontwikkelt daarbij een zeer diverse nachtprogrammering, waarin veel ruimte is voor niet-voor-de-hand-liggende perspectieven en/of standpunten. Dit draagt in grote mate bij aan een bereidheid om van bepaalde normen afwijkende opvattingen te accepteren. Ook het door deze organisatie gevoerde personeelsbeleid is zeer gefocust op inclusie en diversiteit.

Daarbij worden ook flink wat risico’s genomen, wat misschien makkelijk lijkt, maar niet zo vanzelfsprekend is. 

Programmeur van het jaar: Bert Dondorff, Melkweg

In 2023 heeft deze programmeur zeer indrukwekkend werk verricht. Hij deed dat door diverse gemeenschappen te bereiken die normaal gesproken niet zo snel een poppodium of popfestival bezoeken. Zijn vermogen om contact te leggen met boekers uit verschillende muziekculturen leidt regelmatig tot volle zalen met een diverse mix van nationaliteiten.

Ondanks de complexiteit van internationaal programmeren, in een context waar altijd wel wat aan de hand is en waar standaard uitdagingen ontstaan als gevolg van financiële verplichtingen en beperkingen, weet hij succesvol internationale artiesten te programmeren en zich te onderscheiden van de mainstream. Zijn scherpe oog voor opkomend talent en zijn capaciteit zeer diverse genres te boeken, maken hem een zeer waardevolle programmeur.

Directeur van het jaar: Eva van Netten, Welcome to The Village

Haar tomeloze inzet voor gelijkheid, mensenrechten en positieve verandering maken Eva van Netten een opmerkelijk leider. In 2023 heeft Eva van Welcome to The Village een buitengewone prestatie geleverd door de haast onmogelijke beslissing te nemen het festival te beëindigen.

Dit deed ze sterk gemotiveerd en gestuurd door inhoudelijke overwegingen en met het streven naar het behouden van het oorspronkelijke festivalideaal. Standvastig en onverzettelijk heet dat.

Ze inspireerde, ook na dit besluit, medewerkers en collega-directeuren door het team bij elkaar te houden, vaak samen te komen en aandacht te schenken aan de toekomst van lotgenoten na het festival.

Podium van het jaar: Vera

Het afgelopen jaar wist dit belangwekkende podium opnieuw de aandacht te trekken als een vooraanstaand podium voor het verder brengen van popartiesten. Ondanks uitdagende tijden behield deze organisatie het unieke karakter als eigenwijze speelplaats voor eigenwijze popcultuur.

IJzeren Eierbal 2023: Fieke Kloppenburg

Door kritische vragen te stellen, maar ook door de mouwen op te stropen, bouwt deze persoon bruggen en verbindt met het grootste gemak de meest afgelegen ‘muziekeilanden en hun bewoners’. En dat alles met een altijd warm en stevig kloppend hart voor talentontwikkeling.

De genomineerden voor de IJzeren Podiumdieren en de IJzeren Eierbal 2023 waren:

Festival van het jaar

• Grauzone festival – Den Haag
• Jera On Air – Ysselsteyn
• Left of the Dial – Rotterdam
• Rewire – Den Haag

Podium van het jaar

• 013 – Tilburg
• De Helling – Utrecht
• Patronaat – Haarlem
• Vera – Groningen

Directeur van het jaar

• Arie Verstegen – Boerderij, Zoetermeer
• Eva van Netten – Welcome to The Village, Leeuwarden
• Gijs de Louw – De Pul, Uden
• Kelly Hammer – Burgerweeshuis, Deventer

Programmeur van het jaar

• Bert Dondorff – Melkweg, Amsterdam
• Brent Oostrum – TivoliVredenburg, Utrecht
• Bronne Keesmaat – Rewire , Den Haag
• Stephan Maaskant – Left of the Dial, Rotterdam

Marketeer van het jaar

• Francis Pronk – Baroeg, Rotterdam
• Jaimy Weijenberg – Roadburn, Tilburg
• Kayleigh Bergwerff – Grauzone, Den Haag
• Team Left of the Dial – Left of the Dial, Rotterdam

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit & inclusie

• Left of the Dial – Rotterdam
• Paradiso – Amsterdam
• Popronde – Diverse steden
• Saskia Plug – De Pul, Uden

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid

• ESNS – Groningen
• Grauzone festival – Den Haag
• Into The Great Wide Open – Vlieland
• Popronde – Diverse steden

IJzeren Eierbal

• Ambia Zijlstra – Paradiso, Amsterdam
• Fieke Kloppenburg – Popronde, Diverse Steden
• Guus Timmermans – De Basis, Nijmegen

IJzeren Podiumdieren 2022

Op zaterdag 21 januari 2023 werden de IJzeren Podiumdieren 2022 uitgereikt.

De winnaars zijn (met motivaties van vakgenoten en collega’s):

Genomineerden 2022

De genomineerden van 2022 waren (in willekeurige volgorde):

Beste Festival

• Grauzone Festival
• Left of the Dial
• Popronde
• Rotterdam Bluegrass Festival

Beste Podium

• Burgerweeshuis
• EKKO
• Muziekgieterij
• Patronaat

Beste Directeur

• Johan Gijsen (Le Guess Who?)
• Jolanda Beyer (Patronaat)
• Maurits Westerik (Best Kept Secret)
• Minke Weeda (Left of the Dial, Rotown) 

Beste Programmeur

• Anna Veenstra (Melkweg)
• Kees Heus (Paradiso)
• Robert Koole (FLUOR)
• Stephan Maaskant (Rotown, Left of the Dial)

Beste Marketeer

• Avalon Peters (Paradiso)
• Chris Moorman (Popronde, Welcome to the Village)
• Kimtessa Hill (TivoliVredenburg)
• Mijndert Rodolf (013)

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid

• 013
• Gebouw-T
• Into The Great Wide Open
• Lowlands

Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit & inclusie

• 013
• Melkweg
• Motel Mozaïque
• Welcome to The Village

IJzeren Eierbal

• Enoma Amayo (Motel Mozaïque)
• Dirk Baart (EKKO)
• Rens Peters (Friendly Fire)

De volgende personen en organisaties ontvingen in januari 2022 een IJzeren Podiumdier 2021:

Jeroen Bartelse – Taskforce Culturele & Creatieve Sector

Bartelse ontvangt deze prijs voor het vele en goede crisismanagement werk dat hij voor de gehele culturele en creatieve sector verricht. Vooral als woordvoerder van de Taskforce Culturele & Creatieve Sector.

Willem Westermann – Vereniging van Evenementenmakers en Alliantie van Evenementenbouwers

Westermann, ook Taskforce-lid, ontvangt deze prijs voor het vele en goede crisismanagement werk dat hij voor met name de festival- en evenementenindustrie verricht. Samenwerking met podia en grote publieksevenementen (bijvoorbeeld sport) wordt daarbij niet geschuwd. 

Studio Pandora / Walk The Line – TivoliVredenburg

Met een enorme drive en betrokkenheid heeft TivoliVredenburg met Walk The Line een slim programma ontwikkeld dat van ‘kleur’ kan veranderen als een kameleon (geschikt voor zowel metal als kinderliedjes) en dat ook onder moeilijke omstandigheden publiek en artiest samenbrengt. Daarnaast is met Studio Pandora een hybride off- en online plek gecreëerd waarmee vooral startende, experimenterende en vaak lokale talenten verder op weg worden geholpen.

Roadburn Redux – Roadburn Festival

Roadburn activeerde zijn mondiale, zeer hechte fanbase op geheel eigen, maar vooral op een bij de doelgroep als een handschoen passende, respectvolle wijze. Meer dan 100 verschillende makers ontwikkelden en toonden werk speciaal voor deze online editie van dit festival. Het online festival is niet geëvenaard in de superprofessionele productiewaarden. 

Le Guess Who?

Le Guess Who? bleef breed en internationaal programmeren, ondanks de pandemie en de logistieke puzzel die ingewikkelder was dan ooit. Het resultaat was een veelzijdig programma dat ingegeven door de omstandigheden sinds 2 jaar ook online en dus op nog meer plekken in de wereld te volgen was. De veer- en verbeeldingskracht van het team dwingen enorm veel respect af met als climax het omgooien van het hele festival naar de nieuwe maatregelen, midden in het festivalweekend. 

Iedereen verdient een IJzeren Podiumdier 

De VNPF is van mening dat alle VNPF-leden een IJzeren Podiumdier verdienen. Ondanks de vele door de overheid opgelegde coronamaatregelen lieten veel podia en festivals zich de afgelopen twee jaar niet kisten. Op indrukwekkende en intelligente wijze hebben zij op grote schaal van de nood een deugd gemaakt. Daarom reikt de VNPF dit jaar aan alle leden een emaillen IJzeren Podiumdier plaquette uit.