IJzeren Podiumdieren
IJzeren Podiumdieren 2024 uitgereikt
Op zaterdag 18 januari 2025 werden tijdens een award-show op ESNS de IJzeren Podiumdieren 2024 uitgereikt. Deze prijzen, uitgereikt door de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF), eren de indrukwekkende prestaties binnen de Nederlandse live-muzieksector en belichten de bijzondere bijdragen van podia, festivals en de professionals die daar werken.
De IJzeren Podiumdieren zijn toonaangevende prijzen in de live-muziekwereld. Ze erkennen bijdragen op het gebied van diversiteit, duurzaamheid, programmering en marketing. De winnaars worden gekozen door de leden van de branchevereniging, wat zorgt voor brede waardering binnen de popsector.
De ontvangers van de IJzeren Podiumdieren 2024 zijn:
-
Melkweg Expo (Melkweg, Amsterdam).
In de categorie: ‘meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit en inclusie.’
Melkweg Expo biedt het hele jaar door programma’s die thema’s als gelijkwaardigheid, genderidentiteit en seksualiteit belichten. Het werkt samen met diverse organisaties en ondersteunt opkomende kunstenaars. Dit programma creëert laagdrempelige ontmoetingen met belangrijke maatschappelijke thema’s en heeft impact door een stem te geven aan subculturen en gemeenschappen die niet voldoende gehoord worden.
-
Patronaat (Haarlem).
In de categorie: ‘meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid.’
Patronaat heeft ambitieuze doelen gesteld om de ecologische voetafdruk tegen 2030 te halveren, met indrukwekkende resultaten die zelfs al bijgesteld kunnen worden. Het heeft diverse duurzame initiatieven doorgevoerd, van het bannen van plastic tot het hanteren van duurzame inkoopcriteria. Ook speelt de organisatie een voortrekkersroldoor actief samen te werken met andere partijen om duurzaamheid te bevorderen, inclusief het inzetten voor eerlijke betaling van artiesten.
-
Doornroosje (Nijmegen)
In de categorie: ‘podiumprogramma van het jaar.’
Doornroosje viert dit jaar een bijzonder jubileum en heeft zich het afgelopen jaar nog steviger gepositioneerd als een kweekplaats voor vernieuwende popmuziek. Bekend om gedurfde en vooruitstrevende programmering, heeft Doornroosje niet alleen in eigen zalen, maar ook op andere locaties en festivals indruk gemaakt. De programmering heeft een blijvende impact en wordt erkend voor haar bijdrage aan de pop-culturele gemeenschap.
-
Booster Festival (Enschede).
In de categorie: ‘festivalprogramma van het jaar.’
Booster Festival fungeert als springplank voor opkomend muzikaal poptalent. Het biedt workshops, feedbacksessies en showcases, wat het een unieke kans maakt voor talentvolle popartiesten om zich te ontwikkelen. Het festival slaat een brug tussen onderwijs en praktijk en speelt een onmisbare rol in talentontwikkeling, zowel in Oost-Nederland als daarbuiten.
-
Minder afko’s meer EKKO (EKKO, Utrecht).
In de categorie: ‘marketingcampagne van het jaar’
EKKO heeft zich door de jaren heen altijd onderscheiden met originele marketingcampagnes die niet alleen de aandacht trekken, maar ook gesprekken op gang brengen. De campagne ‘Minder afko’s meer EKKO’ combineerde politieke en maatschappelijke thema’s met humor, wat niet alleen het vaste publiek bereikte, maar ook bredere discussies aanwakkerde en een blijvende impact achterliet.
De IJzeren Podiumdieren zijn vakprijzen die sinds 1997 jaarlijks worden uitgereikt door de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals (VNPF). De IJzeren Podiumdieren zijn peer-to peer-prijzen. Met deze prijzen willen we inspirerende organisaties en projecten binnen onze sector in het zonnetje zetten, waarmee we laten zien wat onze popsector en ons werk zo waardevol en veelzijdig maakt.
De VNPF heeft in 2024 besloten om de IJzeren Podiumdieren en de uitreiking samen met de leden te evalueren. Dat is momenteel nog gaande. Voor de editie van 2024 hebben we al een aantal veranderingen doorgevoerd in de opzet van de prijs. We richten ons uitsluitend op het erkennen van organisaties en projecten, zonder voordrachten en nominaties van personen. Dit past bij onze wens om elkaar te inspireren zonder competitie. Verder hanteren we al enige tijd niet langer het woord “beste”, om zo de nadruk te leggen op gedeelde waardering en inspiratie voor onze sector.
Categorieën
Er zijn dit jaar vijf categorieën:
- Podiumprogramma van het jaar
- Festivalprogramma van het jaar
- Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van Duurzaamheid
- Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van Diversiteit & Inclusie
- Marketingcampagne van het jaar
Procedure
Alle medewerkers van VNPF-leden kunnen organisaties voordragen voor alle categorieën. Dat doen ze door vóór 20 november een tekst van minimaal 100 en maximaal 250 woorden in te dienen via een survey. Organisaties mogen ook zichzelf voordragen. Klik hier om de voordrachten voor 2024 te lezen.
Nadat de organisaties zijn voorgedragen, kan er per categorie gestemd worden door VNPF-leden. Voor alle categorieën wordt slechts één stemronde gehouden. Door middel van deze stemronde wordt per categorie de shortlist aan daadwerkelijk genomineerden samengesteld. De shortlists worden in de week van 16 december bekendgemaakt. De uiteindelijke winnaars (met de meeste stemmen) werden tijdens de uitreiking op 18 januari 2025 bekendgemaakt.
De genomineerden voor de IJzeren Podiumdieren 2024 waren (in willekeurige volgorde):
Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit & inclusie
- Poppodium ’t Beest (Goes)
- Motel Mozaïque (Rotterdam)
- Melkweg (Amsterdam)
Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid
- MOJO Concerts: Pinkpop, DTRH en Lowlands
- Patronaat (Haarlem)
- Into The Great Wide Open (Vlieland)
Podiumprogramma van het jaar
- EKKO (Utrecht)
- Doornroosje (Nijmegen)
- De Bosuil (Weert)
Festivalprogramma van het jaar
- Booster Festival (Enschede)
- Grauzone Festival (Den Haag)
- Jera on Air (Ysselsteyn)
Marketingcampagne van het jaar
- Paradiso: Kosmos (Amsterdam)
- De Pul: De Bitterballencampagne (Uden)
- EKKO: Minder afko’s meer EKKO (Utrecht)
IJzeren Podiumdieren 2023
Op 20 januari 2024 werden de IJzeren Podiumdieren 2023 uitgereikt tijdens ESNS in SPOT – Oosterpoort in Groningen. De winnaars zijn (met motivaties van vakgenoten en collega’s):
Festival van het jaar: Jera On Air
Dit festivals wist in 2023 een aanzienlijke groei in organisatie én bezoekers te bewerkstelligen. Daarnaast groeit het programma in breedte en diepte gestaag door. Daarbij wordt het verkennen van genre-grenzen niet geschuwd. De specifieke combinatie van de geboden acts en de doelgroep waarvoor het wordt gepresenteerd wordt een steeds sterkere waarde in het Nederlandse festival-landschap.
Marketeer van het jaar: Jaimy Weijenberg, Roadburn
In 2023 heeft deze buitengewoon bekwaam marketeer met tomeloze energie en passie voor muziek een opmerkelijke impact gehad. Deze strateeg heeft met creativiteit en kennis van digitale marketing het programma van de organisatie naar nieuwe hoogten gebracht.
Door vernieuwende campagnes werd de gepresenteerde muziek vooraf al tot leven gebracht en werden nieuwe doelgroepen bereikt, zonder dat het oorspronkelijke ‘fandom’ geweld werd aangedaan.
Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van duurzaamheid: Into The Great Wide Open
Het advies ‘Cultuur Natuurlijk’ van de Raad voor Cultuur van afgelopen zomer benadrukte de potentiële synergie tussen duurzaamheid en cultuur. Hetzelfde advies stelt ook dat een aanzienlijke impuls nodig is om de verduurzaming van de cultuursector te versnellen. Het advies richt zich op zowel de cultuursector als op gemeenten, provincies, rijkscultuurfondsen en betrokken departementen.
Voor deze organisatie is dat “Gefundenes Fressen” en “business as usual” om het maar eens in goed Nederlands te zeggen. Het afgelopen jaar heeft deze organisatie reuzenstappen gezet naar klimaatneutraliteit. Hun streven naar een duurzame praktijk wordt daarnaast ook nog eens onderwezen en aan de mens gebracht buiten de eigen organisatie. Ze meten, ze weten, ze zijn buiten categorie.
Meest indrukwekkende prestatie op het gebied van diversiteit & inclusie: Paradiso
Deze organisatie is actief, glashelder en met enorme focus betrokken bij activiteiten en taken op het gebied van sociale veiligheid. Sociale veiligheid houdt in dat bezoekers en werkenden zich werkelijk beschermd en vrij van ongewenst gedrag voelen in hun omgeving.
Deze organisatie ontwikkelt daarbij een zeer diverse nachtprogrammering, waarin veel ruimte is voor niet-voor-de-hand-liggende perspectieven en/of standpunten. Dit draagt in grote mate bij aan een bereidheid om van bepaalde normen afwijkende opvattingen te accepteren. Ook het door deze organisatie gevoerde personeelsbeleid is zeer gefocust op inclusie en diversiteit.
Daarbij worden ook flink wat risico’s genomen, wat misschien makkelijk lijkt, maar niet zo vanzelfsprekend is.
Programmeur van het jaar: Bert Dondorff, Melkweg
In 2023 heeft deze programmeur zeer indrukwekkend werk verricht. Hij deed dat door diverse gemeenschappen te bereiken die normaal gesproken niet zo snel een poppodium of popfestival bezoeken. Zijn vermogen om contact te leggen met boekers uit verschillende muziekculturen leidt regelmatig tot volle zalen met een diverse mix van nationaliteiten.
Ondanks de complexiteit van internationaal programmeren, in een context waar altijd wel wat aan de hand is en waar standaard uitdagingen ontstaan als gevolg van financiële verplichtingen en beperkingen, weet hij succesvol internationale artiesten te programmeren en zich te onderscheiden van de mainstream. Zijn scherpe oog voor opkomend talent en zijn capaciteit zeer diverse genres te boeken, maken hem een zeer waardevolle programmeur.
Directeur van het jaar: Eva van Netten, Welcome to The Village
Haar tomeloze inzet voor gelijkheid, mensenrechten en positieve verandering maken Eva van Netten een opmerkelijk leider. In 2023 heeft Eva van Welcome to The Village een buitengewone prestatie geleverd door de haast onmogelijke beslissing te nemen het festival te beëindigen.
Dit deed ze sterk gemotiveerd en gestuurd door inhoudelijke overwegingen en met het streven naar het behouden van het oorspronkelijke festivalideaal. Standvastig en onverzettelijk heet dat.
Ze inspireerde, ook na dit besluit, medewerkers en collega-directeuren door het team bij elkaar te houden, vaak samen te komen en aandacht te schenken aan de toekomst van lotgenoten na het festival.
Podium van het jaar: Vera
Het afgelopen jaar wist dit belangwekkende podium opnieuw de aandacht te trekken als een vooraanstaand podium voor het verder brengen van popartiesten. Ondanks uitdagende tijden behield deze organisatie het unieke karakter als eigenwijze speelplaats voor eigenwijze popcultuur.
IJzeren Eierbal 2023: Fieke Kloppenburg
Door kritische vragen te stellen, maar ook door de mouwen op te stropen, bouwt deze persoon bruggen en verbindt met het grootste gemak de meest afgelegen ‘muziekeilanden en hun bewoners’. En dat alles met een altijd warm en stevig kloppend hart voor talentontwikkeling.