MDIEU interview #6: VERA: “Je hebt een naam en reputatie hoog te houden”

De ondertitel van VERA in Groningen is Club for the International Pop Underground. Het podium, ontstaan in 1974, kreeg fors wind in de zeilen toen vanaf mid jaren tachtig de alternatieve cultuur van bandjes, zines en cinema tot een heel eigen, levensvatbare subcultuur leidde. Sindsdien geldt VERA als een levensader van de undergroundcultuur. VERA is tegenwoordig verbonden met Simplon, eveneens in Groningen, waarbij VERA hoofdzakelijk bands programmeert, en het clubleven onderdak vindt in Simplon. De beide instellingen hebben dezelfde directeur-bestuurder: Olaf Veenstra.

door Jan Hiddink

September 2024 bestond poppodium VERA in Groningen 50 jaar. Het werd op passende wijze gevierd: het pand van de club aan de Oosterstraat is ook een monument, waardoor in het kader van de nationale monumentendag het gehele pand open stond voor bezoekers. De geschiedenis gaat in breder verband overigens terug tot 1899, toen Vera als studentenvereniging begon. Markant is dat VERA ook tegenwoordig nog steeds een vereniging is: Olaf Veenstra is directeur-bestuurder van zowel de Vereniging VERA en Stichting Het Nieuwe Simplon, die een gezamenlijke Raad van Toezicht hebben.

Wachtlijst

“Simplon heeft bijna 150 vrijwilligers, VERA 275. Daar hebben we een wachtlijst voor vrijwilligers; er zijn meer aanmeldingen dan we een plek kunnen geven. Tegelijk hebben we tegenwoordig een grotere pool van beschikbaarheid nodig; ook het minimum te draaien aantal diensten per maand staat voor menigeen al onder druk, jonge mensen moeten steeds vaker en steeds vroeger aan de bak op de professionele arbeidsmarkt. Als je de ochtend erna moet werken, sneuvelt je dienst voor een clubnacht wel als eerste.”

“We zijn internationaler geworden, overleg gaat geregeld in het Engels. Bij internationale studenten is er veel animo om hier vrijwillig te werken, vooropgezet dat ze ons kennen, dat vergt actieve werving. Daarbuiten zorgen onze naam en reputatie bijna als vanzelf voor aanwas van nieuwe krachten.”

Positionering

“We werken met een kleine, harde kern van betaalde krachten, grofweg 10 fte voor VERA en 5,5 fte. voor Simplon. Daarnaast werken we voor bedrijfsleider en portierstaken tijdens de activiteiten met een flexibele schil van payrollers en zzp-ers. We bieden stageplekken op met name het gebied van pr/marketing en techniek bij beide clubs. We hebben geen HR afdeling en alle arbeidszaken liggen nu nog bij mij, als directeur. Dat is een behoorlijke belasting, zeker omdat je je tijd eigenlijk wilt en moet besteden aan de positionering, aan je inhoudelijke profiel – dat is hier echt van doorslaggevend belang. Ook wij willen recht doen aan fair practice en fair pay en dat brengt een hele organisatie met zich mee. Als richtlijn daarbij geldt dat je je mensen duurzaam wilt behouden; aan een programmeur voor slechts twee jaar heb je feitelijk niets, omdat je tijd dan toch weer opgaat aan het inwerken van nieuwe krachten. Zeker ook omdat het verloop aan de kant van de vrijwilligers aanzienlijk is, heb je echt behoefte aan vaste, goed ingewerkte krachten, die weten hoe het werkt. Denk bijvoorbeeld aan contacten met artiesten: je hebt daarbij een naam en reputatie hoog te houden, dat wil je zorgvuldig bewaken.”

Identificatie

“VERA is een vereniging, Simplon is een stichting. Ik ben directeur-bestuurder van beide instellingen, met een Raad van Toezicht, helemaal zoals het tegenwoordig hoort. De vereniging VERA komt twee keer per jaar samen voor begroting en jaarstukken. Ook over de leden van Raad van Toezicht wordt daar gestemd. Je komt daar om je beleid toe te lichten, om te vertellen hoe de dagelijkse praktijk eruit ziet. Dat moet je allemaal goed uitleggen: draagvlak is echt van groot belang hier – daar krijg je ook betrokkenheid voor terug. Zonder die betrokkenheid kun je niet; identificatie met wie we zijn en wat doen is heel belangrijk, dat is echt een drijfveer.”

Loopbaanperspectief

“Er is een popketen van belang in Groningen. Vanouds natuurlijk met ESNS, de Oosterpoort en festivals in de stad, en nu met de waarschijnlijke komst van een nieuwe, grote popzaal. We verhouden ons daar tweeledig toe: enerzijds kun je zo meer betekenen in de lokale ontwikkeling van talent. Je hebt bij wijze van spreken ooit onderdak geboden aan een band hier in de kelderbar, die nu in Oosterpoort staat. En anderzijds biedt het mensen een ruimer loopbaanperspectief; de kansen om professioneel in de popmuziek te werken worden zo groter. Dat is goed voor ons en goed voor de stad.”

Ogen en oren

“Het Hands Off programma hier is een initiatief binnen VERA van twee jonge makers, die lokale initiatieven en collectieven uitnodigen om hier zelf programma’s neer te zetten. Zo leren zij van ons en wij leren van hen; het zijn ook een extra stel ogen en oren waarmee je je visie op de stad en je omgeving aanscherpt. Hoe gaan jonge mensen uit? Wat willen ze uitgeven? Waar gaan ze wel, en waar niet naar toe? Met dit soort samenwerkingen krijg je dat soort kwesties veel scherper voor het voetlicht. En tegelijk verjongen we hiermee.”

Betaalbaarheid

“Ooit werkte je voor niets, want bij een poppodium. Nu volg je in datzelfde poppodium de cao met alle logische consequenties van dien. Ook de betaalbaarheid van wonen in Groningen staat onder druk, en dat vertaalt zich in druk op contracten en het aantal uren waarover we afspraken maken. Er is geregeld meer nodig dan we kunnen bieden. Gekoppeld aan onze kleinschaligheid en aan onze wens om een laagdrempelig podium te blijven, weet je dat je het niet zondermeer uit horeca en recettes kunt halen. En dus kijk je om je heen naar andere methodes -naar de overheid, naar fondsen, maar ook naar kennis en kunde op het gebied van arbeidszaken.”

“Ik heb altijd vanuit de inhoud gewerkt en me nooit een werkgever gevoeld. Je leidt tot op zekere hoogte een rebellenclub, die hier een eigen, veilige plek heeft verworven in een roerige wereld -autonoom, eigengereid. Maar in de praktijk is mijn rol pragmatisch: zonder beleid, zonder subsidies en zonder een volwaardig gesprek met de omgeving, bijvoorbeeld inzake de organisatie van arbeid, gaat het niet lukken. Daarvoor is de dagelijkse praktijk te ingewikkeld. Daarom wil ik ook de komende jaren investeren in HR: zo kunnen we onze organisatie weerbaar en gezond houden, en de mensen duurzaam aan ons verbinden.”

De inspanningen voor duurzame inzetbaarheid en goed werkgeverschap worden ondersteund met een subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, in het kader van de Maatwerkregeling Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden (MDIEU).