Loopbaan APK’s gratis beschikbaar voor werkenden in VNPF-achterban

Dit zijn gesprekken waarbij werkenden in de cultuursector hun loopbaan onder de loep nemen, onderzoeken wat goed voor hen is én concrete plannen maken voor de toekomst. CAOP programmaleider Kim Davelaar en projectcoördinator Els Maas vertellen over dit project waarvoor zij via de MDIEU subsidie ontvangen.

Een interview over loopbaan APK’s in de cultuursector

Om onze samenleving draaiende te houden, hebben we alle werkenden hard nodig. Daarom gaan steeds meer sectoren en bedrijven actief aan de slag met maatregelen die mensen gezond houden en hun werkplezier vergroten.
Een mooi voorbeeld daarvan zijn loopbaan APK’s: gesprekken waarbij werkenden in de cultuursector hun loopbaan onder de loep nemen, onderzoeken wat goed voor hen is én concrete plannen maken voor de toekomst.

De MDIEU regeling biedt sectoren de kans om subsidie aan te vragen om aan de slag te gaan met duurzame inzetbaarheid. Deze subsidie is bedoeld om hieraan een zodanige impuls te geven, dat zoveel mogelijk werkenden straks gezond kunnen doorwerken tot aan hun pensioenleeftijd. De VNPF heeft in samenwerking met Platform ACCT, het CAOP, de nationale opera en ballet en de orkesten deze subsidie aangevraagd en deze is gehonoreerd.

Waarom zijn jullie gestart met het aanbieden van loopbaan APK’s?

Kim: “De cultuursector heeft heel veel moois te bieden, maar we weten ook dat het hectische beroepen zijn. Musici, zangers en dansers – maar ook decorbouwers en technici – moeten altijd paraat staan, dat vraagt zowel fysiek als mentaal veel. Ook al zouden zij hun werk het liefst tot aan het pensioen blijven doen, vaak is dat niet vol te houden.
Een loopbaan APK is een mooie kans om met deze mensen om de tafel te gaan. Hoe zitten zij in hun vak? Welke ontwikkeling maken ze door? Is er iets wat ze er al deels bij zouden kunnen doen, waardoor ze binnen de sector – of daarbuiten – op een prettige manier aan het werk blijven?”

Els: “Als werkende in de cultuursector krijg je weinig feedback op je carrière. Ook kent de sector weinig HR-ondersteuning. Daarnaast is er – vooral in de muziek – een groep ‘remplaçanten’: mensen die niet in vaste dienst zijn bij bijvoorbeeld een orkest, maar ook geen zzp’er. Als het gaat om begeleiding en regelingen vallen zij vaak tussen wal en schip. We bieden de loopbaan APK’s dan ook voor iedereen laagdrempelig aan. Zelf begeleid ik sinds 2001 mensen op en rond het podium met loopbaanvragen. Zodoende heb ik veel ervaring én een stevig netwerk opgebouwd. Dat komt me als coördinator van dit project goed van pas.”

Hoe helpt de subsidie van MDIEU bij dit project?

Els: “Het is echt een uitkomst voor deze sector dat we dit project met behulp van subsidie kunnen uitvoeren. Er zijn 750 APK’s begroot, dat betekent dat we 750 mensen verder kunnen helpen in hun loopbaan. Geweldig toch? En de gesprekken hoeven echt niet meteen effect te hebben, dat kan ook pas na enkele jaren. Omdat we met een beperkt aantal loopbaanadviseurs werken, voeren we de APK’s gedoseerd uit. Dat is een bewuste keuze. We werken met een selecte groep mensen die ik zeer goed ken. De lijntjes zijn kort, dat werkt heel fijn en dat wil ik graag zo in stand houden. Gelukkig kan dat ook.”

Wat zijn de ervaringen met dit project tot nu toe?

Els: “We vragen deelnemers na het laatste gesprek altijd om feedback en tot nu toe zijn de reacties positief! Deelnemers geven aan het prettig te vinden om te praten met een onafhankelijk persoon die zich in hen verdiept en geen oordeel heeft. Ook het feit dat de loopbaanadviseur een andere kijk heeft op henzelf en hun werk, wordt gewaardeerd. Een deelnemer zei: ‘De loopbaan APK was een goede start voor hoe en wat nu verder; duidelijkheid over wie ik ben en waarvoor ik sta, waarin ik uitblink en waaraan ik moet werken, handvatten voor nieuwe stappen in m’n loopbaan.’ Dat is mooi om te horen.”

Kim: “Het is ook leuk om te zien hoe divers de deelnemers zijn. De loopbaan APK is niet leeftijdgebonden, maar er melden zich veel jonge mensen. Dat is ook een kracht: niet pas een loopbaanadviseur in de arm nemen als je er helemaal doorheen zit, maar al eerder. Ook als het allemaal wel lekker loopt. Daarom leggen we de drempel laag, via de website www.loopbaanAPKcultuur.nl kunnen mensen zich eenvoudig aanmelden. Natuurlijk controleren we de aanmeldingen zorgvuldig.”

Op welke manier dragen de loopbaan APK’s bij aan een cultuurverandering; is er een blijvend effect?

Kim: “Het duurzaam inzetbaar inzetten en houden van werkenden is precies datgene waar een loopbaanadviseur met een deelnemer over in gesprek gaat. Als je een traject ingaat met een loopbaanadviseur krijg je een beter beeld bij wat dit je kan brengen. Dat hoeven niet meteen grote veranderingen te zijn maar kan je wel bewustmaken van de mogelijkheden. Dat is ook een belangrijk doel van de loopbaan APK: mensen de regie (terug)geven over hun loopbaan.”

Els: “Voor mij is het een waardevolle bijvangst dat mensen het onderwerp loopbaanontwikkeling – en daarmee duurzame inzetbaarheid – ook meenemen binnen hun eigen organisatie. Zo gaf ik iemand eens 360 graden feedback mee met open vragen, toen is zijn hele team daarmee aan de slag gegaan. We zien bij veel deelnemers dat zij hun ervaringen bespreken met collega’s. De angst voor reacties als ‘gaat hij dan nu ontslag nemen?’ neemt af. Het is goed te merken dat er meer ruimte komt voor een open gesprek.”

Hebben jullie tips voor sectoren of bedrijven die nog geen subsidie hebben aangevraagd?

Kim: “Wanneer je in het kader van duurzame inzetbaarheid een activiteitenplan opzet, is het een grote meerwaarde om al de juiste mensen bij elkaar te hebben. Op die manier kun je er ook voor zorgen dat de kwaliteit van de activiteit gewaarborgd wordt. Zo hebben wij het idee voor de loopbaan APK’s met elkaar bedacht, maar dankzij het bestaande netwerk van Els konden we het project na toekenning van de MDIEU-subsidie ook heel snel uitrollen.”
Els: “Daar wil ik graag aan toevoegen dat je, wanneer je een activiteit té groot opzet, het risico loopt dat het commercieel wordt uitgebuit. Dat gaat ten koste van de kwaliteit en daarmee van het uiteindelijk doel: dat mensen gezond kunnen doorwerken tot aan hun pensioen.”