Boekmanstichting
Cultuurbeleid: regionale spreiding van cultuur
14 juni 2024
Het beeld dat de Rijksfondsen een Randstedelijk clique vormen met enkel oog voor het westen van het land is behoorlijk achterhaald.
De subsidieverstrekkers doen al veel om alle delen van het land te bereiken en presenteren in hun beleidsplannen voor 2025-2028 nieuwe initiatieven om nog grotere regionale spreiding te realiseren.
De spreiding van subsidies in de cultuursector is complex en relatief, volgens Eelco van der Lingen, directeur van het Mondriaan Fonds, en zijn collega’s van andere Rijkscultuurfondsen. Hoewel veel subsidies terechtkomen bij organisaties in grote steden, profiteren ook regio’s buiten de Randstad via tournees en distributie van kunstwerken. Deze fondsen erkennen de noodzaak om subsidies gelijkmatiger te verdelen en hebben hun beleidsplannen aangepast om regionale infrastructuren te versterken. Dit gebeurt onder andere door het inzetten van regiomakelaars en talentscouts, en door specifieke budgetten te oormerken voor verschillende regio’s.
Het Fonds voor Cultuurparticipatie bijvoorbeeld, besteedt 52% van zijn budget buiten de Randstad, en de andere Rijksfondsen volgen dit voorbeeld in hun beleidsplannen voor 2025-2028. Het Mondriaan Fonds heeft drie regiomakelaars die advies geven en een kennisnetwerk vormen, met plannen om dit aantal uit te breiden. De fondsen hebben ook het aanstellen van adviseurs uit niet-Randstedelijke gebieden en het sturen van medewerkers op stages in verschillende regio’s geïntensiveerd.
Het Nederlands Filmfonds werkt samen met regionale talenthubs zoals New Noardic Wave en CineSud om talentontwikkeling buiten de Randstad te stimuleren. Het Fonds Podiumkunsten en het Fonds voor Cultuurparticipatie hebben met matchmakers en geoormerkte budgetten gewerkt om regionale diversiteit te bevorderen.
Alle fondsen besteden nu ook aandacht aan het Caribisch deel van het Koninkrijk, waar de culturele infrastructuur minder ontwikkeld is. Hiervoor zijn specifieke regelingen en budgetten opgezet, zoals het Verbindingsloket en de regeling Studio Caribe van het Filmfonds.
Samenvattend werken de Rijksfondsen aan een betere geografische spreiding van subsidies om een inclusiever cultuurbeleid te realiseren, zowel binnen Nederland als in de Caribische delen van het Koninkrijk.