Duurzaamheid

Duurzaamheid bij poppodia en -festivals gaat over het verminderen van afval of het hergebruiken van materialen en het verkleinen van de CO2-uitstoot. Vooral dit tweede kan op heel veel verschillende manieren. VNPF-leden zijn allemaal op hun eigen manier en tempo bezig met duurzaamheid. Als VNPF proberen we succesvolle en minder succesvolle voorbeelden van duurzaamheid te delen en kennisuitwisseling hierover te bevorderen. Op deze manier kunnen poppodia en popfestivals van elkaar leren.

Wat doet de popsector aan duurzaamheid?

De popsector zit bepaald niet stil. Een greep uit de initiatieven:

• Duurzame bedrijfsvoering
  Van vegetarisch basisaanbod tot afvalscheiding, van groene riders tot het gesprek over duurzaamheid binnen het team, steeds meer podia maken duurzaamheid zichtbaar en concreet. Podia delen hun kennis en ervaringen op het platform GenoegGewaste. ‘Genoeg Gewaste’ is een community of practice van en voor podia die duurzaamheid serieus nemen. Hier komen ideeën, praktische oplossingen en best practices samen. Door van elkaar te leren en samen op te trekken, versnellen we de duurzame transitie van binnenuit – en maken we collectief een einde aan verspilling in de podiumsector.

• Milieubarometer Popsector
  In samenwerking met Stichting Stimular meten 20 poppodia gedurende 2025 hun ecologische voetafdruk. Zo ontstaat inzicht én handelingsperspectief. Klik hier voor meer informatie over de Milieubarometer. De eerste resultaten van de Podiumbenchmark 2024 in 2025 zijn inmiddels gepubliceerd. Bekijk hier het artikel en hiet de resulaten.
• Routekaart Verduurzaming Cultuur
  In samenwerking met de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en diverse brancheverenigingen uit de culturele sector werken we aan gezamenlijke doelen en concrete vervolgstappen. We sluiten aan bij bestaande initiatieven en bouwen daarop voort. Zo bieden we culturele organisaties een helder startpunt én praktische handvatten om gericht werk te maken van een duurzame toekomst. Klik hier voor meer informatie over de routekaart Verduurzaming Cultuur.

• Convenant Greenstages 2020
  Ruim 25 (overwegend) poppodia en theaters zetten zich in voor het verduurzamen van hun locatie en om duurzaam ondernemen te verankeren binnen hun eigen organisatie en dagelijkse bedrijfsvoering. Samen hebben zij deze ambitie onderschreven in een convenant Greenstages2020. VNPF is daarbij al jarenlang partner en volgt de voortgang van dit programma op de voet.

  Naast GreenStages2020 zien we andere bewegingen binnen de cultuursector. Via het programma Vang Buitenshuis werkt Bureau8080 aan het verminderen van restafval en betere scheiding bij culturele instellingen.

• Meepraten over beleid
  Binnen het Nationaal Klimaat Platform wordt gewerkt aan een advies voor een klimaatbestendige festivalsector, met input van de sector zelf.

• Specifieke thema’s in beweging
  Denk aan het terugdringen van Single Use Plastics, energietransitie, de CSRD-richtlijn en informatieplicht energiebesparing.

Duurzaam gedrag begint bij beleving: hoe poppodia en festivals het verschil kunnen maken

Poppodia en -festivals staan midden in de samenleving. Ze brengen mensen samen, zetten aan tot nadenken en laten zien hoe het anders kan. Juist daarom hebben ze de kracht om duurzaam gedrag aan te jagen. Niet als sluitstuk van klimaatbeleid, maar als vliegwiel voor verandering.

Van goede wil naar echte actie: waarom gedragsverandering zo lastig is

Steeds meer mensen willen duurzamer leven, maar dat betekent nog niet dat ze hun gedrag automatisch aanpassen. Die kloof tussen willen en doen is hardnekkig. Gelukkig zijn er manieren om die kloof te overbruggen. Festivals en podia kunnen daar een sleutelrol in spelen.

Gedragsverandering draait namelijk niet alleen om kennis of motivatie, maar ook om de omgeving, de emoties die iets oproept, en de sociale normen die ons gedrag sturen. Daar zit precies de kracht van de live-sector.

Zeven manieren waarop podia en festivals gedragsverandering versterken

1. Samen maakt sterker (collectieve effectiviteit)
   Mensen voelen zich machtiger als ze samen optrekken. Festivals en podia creëren een gevoel van gemeenschap dat mensen motiveert om duurzaam gedrag te vertonen.

2. Sociale normen veranderen zichtbaar
   Wat normaal is, verandert als je ziet dat anderen het al doen. Denk aan herbruikbare bekers, vegetarisch eten of duurzame mobiliteit. Als dat bij een festival de standaard is, wordt het nieuwe gedrag aantrekkelijk.

3. Emotie en beleving raken mensen écht
   Beleving is de kracht van de culturele sector. Mooie, ontroerende of hoopvolle ervaringen beklijven, en kunnen mensen in beweging brengen. Emotie is vaak een sterkere motor voor gedragsverandering dan argumentatie.

4. Vergroot je handafdruk (niet alleen je voetafdruk)
   Natuurlijk is het belangrijk om je eigen impact te verkleinen. Maar nog belangrijker is het vergroten van je positieve invloed: inspireer bezoekers, artiesten en beleidsmakers. Laat zien wat er wél kan.

5. Doorbreek barrières
   Gedragsverandering lukt pas als duurzame keuzes makkelijk, toegankelijk en betaalbaar zijn. Maak het mensen eenvoudig om goed te doen.

6. Werk op meerdere niveaus tegelijk
   Duurzaam gedrag ontstaat op het niveau van het individu, maar ook in de organisatie, in beleid en in de samenleving. Poppodia en festivals opereren op al die niveaus en kunnen dus op meerdere fronten het verschil maken.

7. Communiceer psychologisch onderbouwd
   Laat duurzame waarden en gedragingen zichtbaar zien. Creëer herkenbare rolmodellen. En wees eerlijk, concreet en hoopvol. Mensen willen weten dat hun gedrag er écht toe doet.

Zie ook het artikel: “Jouw invloed is groter dan je denkt: zo zet je als poppodium of -festival klimaatbewustzijn écht in beweging”.